NHỮNG ĐIỀU GIẢN DỊ
(Đọc Lưu Diệu Vân )
Bùi Công Thuấn
Trong truyện ngắn Nhân Tố Thứ 9, Lưu Diệu Vân (LDV) viết về niềm hoan lạc của BBT Damau trong trò chơi văn chương bằng một thứ ngôn ngữ và cảm xúc có cánh thế này :”…” họ đang vô cùng hạnh phúc và mãn nguyện, vui đùa cởi mở với những chuỗi mẫu tự quấn quýt chung quanh. Mê lộ dẫn Thúy đến bứt phá trí tuệ. Lãng mạnh dạn khước từ mọi rào cản. Nguyễn xác định những mức thăng bằng mới. Đào ca tụng cá tính nhân sinh bằng đôi mắt. Thơ ung dung dối điện với mọi đề án thử thách. Lang cải biến ưu phiền thành niềm tin. Vân đã thoát ly đòi hỏi hoàn mỹ. Quán quyết ý chinh phục những ranh giới mới lạ. Mỗi người đang tự toại trong bọng nước đam mê riêng biệt. Câu chuyện kết thúc bằng sự khẳng định năng lực sáng tạo của LDV :” chứa đựng khối năng lượng khổng lồ thừa sức khởi động hiện tượng Big Bang lần thứ nhì”. Đoạn văn này hé lộ một chút quan điểm của LDV về văn chương. Trong thư nói chuyện với Nguyễn Nguyên An, LDV nói rõ hơn quan điểm nghệ thuật của mình :” Vân đã và chỉ sáng tác theo sự lôi kéo cảm xúc rất tài tử và không vạch cho mình lối đi riêng nào, phục tùng cảm giác con chữ dẫn dắt, có khi chúng dẫn Vân vào không gian tình yêu diệu kỳ, cũng có khi là cơn giận đen tối, hay nỗi bức xúc cho thân phận phụ nữ …mọi cảm giác đều được Vân cho tuông [sic] thả tự nhiên.”(1) Tôi đã thử đi theo sự tuông thả tự nhiên của cảm giác mà con chữ đã dẫn dắt xem LDV đã sáng tạo văn chương thế nào.
Con chữ tạo nên giọng văn LDV. Có một giọng đậm nữ tính, vừa dịu êm đằm thắm, vừa mạnh mẽ thẳng thừng, vưà tinh tế kín đáo lại vừa trần trụi phô bày, vừa trẻ trung sôi nổi, vừa suy tư lắng sâu. Chất giọng này làm nên chất thẩm mỹ của thơ, văn LDV. Nó có sức thuyết phục, sức quyến rũ người đọc theo chân LDV đến mọi vùng trời tưởng tượng, thám hiểm mọi ngóc ngách cảm xúc, và xông vào cả những nơi nhầy nhụa của hiện thực
“Khi em buồn
Em chỉ muốn nghe anh dịu dàng nhắc nhở bằng giọng điệu đẫm hơi ấm rằng chuyện vui buồn của em và cảm hứng nguồn sống anh là một,
rằng dù anh là người đàn ông cận đại nhưng anh biết yêu thương em bằng tất cả sức lực của phần đời còn lại,
rằng nơi chốn yên bình nhất để em hóa giải u uất là bên trong lồng ngực anh
rằng trên đời này không còn gì quan trọng hơn những môi hôn chân ái trễ muộn
rằng nỗi buồn là nơi khởi đầu hạnh phúc giao hòa tâm hồn hai chúng ta. “(Những điều gỉan dị)
(xin đọc thêm: Bắt Đầu, Femmminile, Thánh phố N2G-1A6, Vào lúc nửa đêm, Ngày 13 khuyết, Biện pháp phục hồi sự bế tắc, Ngày lạ, Trong quán bia ôm, Làm phụ nữ (viết lách) thời nay thật khó biết mấy…)
Giọng đằm thắm được sử dụng nhiều trong những bài thơ tình của LDV. Có khi là đối thoại, có khi là tự tình, có khi là suy tư hiện sinh, LDV nói với anh, nói với mình về tình yêu. LDV có nhiều bài hoan ca hạnh phúc tình yêu. Ngôn ngữ thơ lấp lánh những mê đắm thiên thai.
chúng ta chơi trò ráp nối
nơi vị trí em vừa vặn
mỗi mình anh
dấu lệ trên má em và lòng bàn tay nóng anh
vết son hồng em và ánh cười nồng anh
vân hoa ngực em và vầng trán hiền anh
đêm chứng minh mọi muộn phiền nghi ngại sẽ thôi còn tồn tại
đôi môi tiếp nối nơi bàn tay khởi đầu
mình âu yếm nhau nồng nàn
ngàn ngàn vạn vạn ngày đổi lần này
mùa hè vé một chiều về giữa biển rộng chăn gối thơm
yêu
một đời.
(Mùa hè vé khứ hồi)
Nhưng không phải không có những giằng xé, nghi ngại, mặc cảm, đớn đau, tiếc nuối
gió run rẩy xé mình trong cái lạnh
khiến anh không nỡ cởi tung lớp áo em
đêm rất trẻ nên trăng tràn sức sống
thời khắc hạnh phúc bất định lồng lộng hơi thở loạn nhịp và tiếng điện thoại reo
kéo em về thực tại
em không mong cầu sự cứu rỗi vì anh đã là người có tội
em cần được yếu đuối để mạnh dạn khước từ cảm giác tiếc nuối…
(Đêm son )
Anh khăng khăng giữ lại
những trang nhật ký
trái tim em
anh không lấy
ôm chi một xấp giấy
ngỗn ngang lời trách móc
dạy đời nhau
trên giường
trong xe
qua điện thoại
cuối cùng cũng thất bại…
… Cuối cùng
trăng lên
em cũng về một mình
mùi hôi tội lỗi
vương vãi trong xe nhức nhối
(Nhật ký, trang 22)
Trong tình yêu, LDV đã khám phá được những gì ? “tình yêu giá trị hơn tất cả tinh túy hoang sơ của đất trời”(Sa thạch), khám phá ra mùi hương em (Cafê riêng ), Nỗi nhớ kỳ lạ (bạn chung phòng), hạnh phúc của thân xác,
Anh cúi xuống
và em ngước lên
mềm mại và mãnh liệt
thanh xuân chưa từng bị biến dạng hoặc thay đổi do lỗi thời gian
thanh xuân vẫn sôi nổi rực lửa từ phía ngưỡng cửa cuồng nhiệt đôi mắt anh
chỉ thế thôi mà trái đất bật nóng dần
rần rần
ngất ngất tiềm lực hiến dâng ngày trước tận thế
biển trời ngùn ngụt tách ra những nụ hôn cánh bạc lung linh diễm lệ
dành riêng cho môi anh oai vệ phóng sinh…
(anh vào em trong tận thế)
Cả những nỗi thống khổ, sự đổ vỡ làm điên dại tâm hồn.
“em lê trái tim thất lạc vào nhà víu chùm chìa khóa run rẩy chực đòi trở ra
ngồi xuống bậc thềm đếm thất vọng
vì mình chỉ thiếu tấm lòng cho nhau là hoàn hảo
em tự cắn mạnh vành môi mỗi chớp mi để ngăn chặn nước mắt
kẻ đang mang trọng tội yêu một chiều mất hẳn quyền lên tiếng hay thắc mắc
em không thể sống thiếu anh đâu anh không biết không hiểu không yêu nhiều
hay không thấy sự tiều tụy của những dấu vân tay tím bầm trầy trụa chờ được hôn…”
(Lần Thất Hứa Sau Cuối)
…rất tiếc
em đã quá tàn nhẫn
trong lúc cạn hết ly
chẳng sót giọt nào để quyện máu hòa máu
không còn lý do gì để tan vào nhau
giữa những tuyến huyền thoại phát quang sáng trắng
đôi thân nhiệt đang phân đoạn vĩnh viễn…
(Hai ly cam vắt A.Q.)
Nhân vật anh không rõ chân dung , thấp thoáng một con người vồ vập hưởng thụ xác thịt, nhưng thờ ơ trong tình cảm, con ngưới ấy thiếu bóng dáng những phẩm chất tinh thần lý tưởng mà phái nữ thường mơ ước, con người ấy là hiện thân của thực dụng và vô tình
…Chẳng còn cơn say ngất nào
giữ được em ngoan ngoãn
bằng cơn say ở băng ghế sau
anh vò môi em úa nhàu
trong mùi rượu
Tequila
mặn muối
máu của con mồi van nài được săn đuổi…
…dù em đã dùng rất nhiều thuốc tẩy
tống anh
ra khỏi khí quản bệnh hoạn.
Trưa tháng tám
rát bỏng
bóng mát hờn ghen gió
anh bận che nắng cho ai?
(Nhật ký, trang 22)
…em sẽ cứ tin vào niềm tuyệt đối anh dâng nhận giữa thân thể em khép nép
thèm ước cuộc nổi loạn của thời gian vay mượn
xếp nếp bên phía nỗi đau lòng khó thấu tỏ
con đường mây lộng gió ngày nửa trăng thánh thiện
đức tin phi tín ngưỡng giữa hai ta vĩnh viễn là vô tội
em mất hẳn khả năng phân biệt sáng nôn nao hay tối nhớ cồn cào
chiếc đồng hồ màu bạc đang xoay những báo động giả dối
anh trễ hẹn…
(Câu chuyện của người đàn ông và người đàn bà)
LDV có cái đam mê tình yêu trần thế, có cách bộc lộ trực tiếp khát vọng tình yêu đòi được hoan lạc miên viễn ; cảm nhận được sâu thắm nỗi thất vọng tình yêu. Tuy vậy LDV không có được một tư tưởng nhân văn sâu sắc nào đó làm nền tảng cho tình yêu, vì thế, cuối cùng LDV nhận ra thân phận nạn nhân của tình yêu. Không có con đường cứu rỗi:
Hôm đó
em đã tự tử
như Sylvia Plath quỳ gối tuyệt vọng trước khi mở khí ga
như Anne Sexton hít sâu vào hơi carbonic
như Virginia Woolf bước từ từ xuống một dòng sông thẳm
(Dấu chấm )
” Người ta hay nói những lời đáy lòng không nên nói trong cơn dại dột.
Em cũng là một nạn nhân rất tội nghiệp!
(Lần Thất Hứa Sau Cuối)
Trong tâm thức Việt Nam, tình yêu là điều linh thiêng. Đó là tình yêu trần trụi không phân biệt đẳng cấp của Chử Đồng Tử và Tiên Dung công chuá. Cánh chim hạc đã đưa họ về trời. Tình yêu của Trưng Trắc với Thi Sách đã làm nên vị nữ anh hùng đẹp nhất nước Nam. Tình yêu hoá đá của những người vợ chờ chồng ra trận không trở về, trở thành Núi Vọng Phu bất tử, và tình yêu của cô gái xinh đẹpThiên Hương (Bà Đen ) cùng sống chết với người yêu làm nên một điểm son tâm linh vĩnh cửu của tình yêu lưá đôi. Người ta tin rằng tình yêu là duyên nợ từ kiếp nào do Nguyệt Lão kết xe, vì thế lứa đôi gắn bó, sẻ chia và hy sinh cho nhau. Hạnh phúc có ngay trong sự hy sinh, và nhờ thế dân tộc Việt đã sống còn được với lịch sử 4000 năm chống ngoại xâm
Một duyên hai nợ âu đành phận
Năm nắng mười mưa dám quả công
(Thương vợ-Trần tế Xương )
LDV có nói đến thuỷ chung, nhưng không phải là thuỷ chung Khổng Tử, mà khai sinh một kiểu tình yêu chống lại định mệnh
Nếu cuộc tình của chúng ta đang sa vào một động thiên thạch
lấp lánh mưa ngọc xanh biển
nắng hồng lựu
thì trái tim em là thạch anh tím
viên đá biết lưu gọi niềm thủy chung
(Sa thạch)
giữ lại nguyên vẹn anh và cho hết khắp cả em
ngõ phố nào cũng là góc hơi quen
tuyến đường nào cũng đến nơi hò hẹn
từ ái ân mình khai sinh lối yêu tương phản định mệnh
em lớn lên cạnh sức sống anh mãnh liệt.
(Từ anh)
Tất nhiêu ai cũng hiểu LDV đang sống trong môi trường văn hoá phương Tây, tình yêu đồng nghiã với tình dục, là một bản năng, như mọi bản năng, thì chuyện tâm linh tình yêu phương Đông là xa lạ. Nhưng như thế không có nghiã tình yêu ấy không có vẻ đẹp của nó. Người đọc vẫn nhận ra vẻ đẹp nhân văn (vẻ đẹp rất Người, rất chân thực, mê đắm) trong khát vọng tình yêu, trong cách thể hiện tinh yêu của thơ LDV. LDV luôn biết giữ cho tình yêu của mình vẻ đẹp ấy mà không để cuộc sống xô bồ làm tha hoá những tinh khôi của cõi người
…anh có còn cho rằng em quá khắt khe
giữ kẽ
nếu có một ngày
họ biến thân thể em thành câu lạc bộ người đọc
và anh không phải là hội viên duy nhất.
(Khắt khe)
Khi em ra đi …
đã quên mang theo nhiều thứ
nhưng trái tim và linh hồn anh,
chúng nằm gọn trong vali em
(Quên).
LDV có vài lần nhắc đến chữ chân ái.Trong bài Chiến tranh vẫn quẩn quanh, sau khi chỉ ra sự hiện hữu của chiến tranh và những hậu quả của nó, LDV đã thốt lên :”Bất lực cảm quan chân ái”.Trong bài Những điều giản dị, LDV bộc lộ suy nghĩ thật của mình về những khát vọng tình yêu, trong đó có khát vọng chân ái : ”rằng trên đời này không còn gì quan trọng hơn những môi hôn chân ái trễ muộn”…phải chăng trong cách nói của mình , LDV đặt niềm tin và khát vọng của mình trên tình yêu thương chân thực (chân ái ) trong cuộc sống mà đâu cũng là gỉa dối ?(Trong quán bia ôm, Mẫu đàn bà lý tưởng..). Niềm tin ấy được hình tượng hoá thành ước muốn trở thành chiếc vé xe bus cô gái cho ông lão bên đường. Ông lão sau khi nhận những tấm vé xe bus của một cô gái cho, ông đã thốt lên :” Cám ơn, cám ơn. Cô là điều tốt đẹp nhất đã xảy ra cho thế gian này”(Bên trong giá bià)
Từ chân ái, LDV hoá thân vào những cô gái khác để nói thay tiếng nói cho họ về nữ quyền. LDV chống lại sự khe khắt của Khổng Tử (Khắt khe).Bằng một truyện chớp hài, LDV khẳng định chỉ những phụ nữ chống lại bạo hành bằng ly dị mới được lên thiên đàng ( bài đọc 666), và một truyện chớp khác có tính bi kịch, LDV phê phán thói trọng nam khinh nữ (Mỗi gia đình chỉ nên có một con.. .) . LDV khuyên chị em, muốn quyến rũ thành công người yêu thì cần có “tấm lòng rộng mở và vòng eo mỏng “.Tuy vậy LDV phản đối cái gọi là nữ quyền đồng nghiã với sex (Gọi hồn triết Gia, Tài liệu nghiên cứu sức ảnh hưởng của phụ nữ )
Hình ảnh những phụ nữ đòi nữ quyền bằng cách sống vênh vang thác loạn, ăn nói cao ngạo coi thường đàn ông , được LDV ghi lại bằng một kiểu ẩn ngữ mang tính phê phán (Mẫu đàn bà lý tưởng, Ngày 13 khuyết, Vào lúc nửa đêm,), họ có thể là tuyệt thế nhưng lại bị điều khiển bằng con chuột (Truyện cổ tích nữ quyền ). LDV đặc biệt phê phán sex làm tha hoá con người ( Biện pháp phục hồi sự bế tắc )
Nhiều người quả quyết
Tôi lạm dụng thuốc phá thai
Có thời làm tiếp viên bia ôm
Uống rượu sành điệu như gái nhảy
Từng là nạn nhân của sách nhiễu tình dục trong công sở
Mang những tư tưởng cực kỳ phóng túng
Sẵn sàng hôn bất cứ kẻ bàng quan qua đường khi hứng tình
Ngủ đêm trong khách sạn với trai lạ rất thường
Bạo dạn dâm đãng khi lên giường
Thích chơi trò ménage-a-trois hành hạ nô lệ
Chẳng biết e thẹn á đông hay tôn trọng thuần phong mỹ tục
Nhỏ nhen tầm thường khi hô hào nữ quyền tranh đấu
Nhai ngấu đàn ông rồi nhổ bã như kẹo gôm sau khi đã hút hết chất ngọt
(Làm phụ nữ (viết lách) thời nay thật khó biết mấy)
tôi thướt tha giày cao gót đỏ váy đầm rũ vai mảnh mai chuỗi ngọc trai vòng cổ sang trọng
tôi má ửng môi mọng mi rậm mắt nâu sâu ướt tóc xõa oải hương tha thướt
tôi yểu điệu lắc hông eo cong ngực mềm uyển chuyển tự tin theo mỗi bước đi
tôi mở ví nhẹ nhàng đặt vào nón người ăn xin lòng thương cảm thời đại đổi thay
tôi dịu dàng cám ơn xin lượng thứ bằng ánh cười thiện ý pha vài phần e lệ thuyết phục
tôi chớp mắt kín đáo che miệng ngáp khép chân dài ngay ngắn xếp hai bàn tay trên gối ung dung từ tốn lịch thiệp ngắt lời phê bình thứ hai sau khi đã gọi hầu bàn tính tiền riêng cho một ly trà chanh và bánh ngọt gói mang về
anh chưa đủ tư cách làm món phụ trang cho tôi vì khái niệm nữ tính của anh được đo
bằng kích cỡ bầu ngực và vòng mông cong
sẽ có một người đàn ông khác biết trân trọng kiểu dáng thân hình người mẫu mang một trái tim nhân hậu
và chúng tôi sẽ cuồng nhiệt thảo luận đề tài nữ tính trên giường sau buổi ăn tối
do chính tay tôi nấu
(Femminile)
Những người đàn bà tội lỗi ấy rồi cũng nhận ra sống thác loạn không phải là cách chứng minh nữ quyền.
căn nhà của một người đàn ông và ba người đàn bà
tràn ngập âm thanh và mùi hương phản cảm
tiếng động tình của cô gái, tiếng khóc của nữ chủ nhân, tiếng thở dài thất vọng của nàng
mùi rượu của cô gái, mùi chăn gối hơi quen của nữ chủ nhân, và mùi tóc uớt sương ân hận của
nàng
mùi cà phê đậm đặc dư âm nỗi buồn ngụy tạo của gã đàn ông
mùi máu rỉ từ những vết thương trụy lạc
mùi gió, mùi biển, mùi son, mùi bạc hà, mùi thịt da
mùi hương thanh xuân nàng gởi đầy trong những lá thư rã rời những lời ngộ nhận
tiếng gọi thành phố chưa kịp quen đã trở lạ
môi chưa hết đau lại sâu thêm vết cắt
căn nhà vắng cảm xúc thật thà và ngộp đầy dối trá…
… căn nhà đó không vừa cho nàng
không có ai nàng đang muốn tìm
nguời đã đánh đổi trái tim nàng
cho một niềm thỏa mãn rẻ tiền
nàng – người đàn bà trẻ – không còn muốn giữ lại một bí mật nào nữa
nàng bắt đầu sống trong sự im lặng để sám hối tội lỗi cho chủ nhân căn nhà đó
(Bắt đầu)
LDV nói về đề tài nữ quyền như sau :” “Vân nhận thấy mình viết nhiều về hai đề tài: tình yêu và nữ quyền, nhưng nữ quyền của Vân vẫn đề cao nữ tính, chỉ tranh đấu cho những bất công mà xã hội ép đặt lên phụ nữ, cùng một lúc không chối bỏ những vai trò mà phụ nữ nên đảm đương, tất nhiên là trong sự tự nguyện.(1 sđd). Tôi nhận thấy rằng, nữ quyền và nữ tính trong thơ LDV là cái đẹp mà người phụ nữ mang đến cho cõi đời này, cái đẹp đáng tôn vinh của cô gái đã cho ông già bên đường những vé xe bus (Bên trong giá bià), cái đẹp của tình mẹ, tình cha.
hãy rộng lượng và nhẫn nại như một nỗi đam mê, con nhé
nẩy mầm trong mẹ những hạt yêu từ cha
đâm chồi nơi cha những vần thơ chảy mềm lòng mẹ
kén tổ cho đôi cánh bé yêu quang diệu triệu nguồn linh cảm.
(Nơi tình yêu quang diệu)
Trong bài Quan hệ tay ba , dù phải sống cuộc sống thác loạn, cô gái chung phòng vẫn giữ được nét đẹp nhân văn trong sáng là làm bạn với sách
Chúng tôi là bạn chung phòng khác biệt nhưng giàu chia sẻ
Cô ta sở hữu thân hình thành thị
Tôi mang đậm trái tim nông thôn.
Hôm nào nó cũng nằm giữa đồi vú cô ta suốt chiều tối
rồi úp chồng trên lồng ngực tôi vào quá nữa khuya.
Khi thỏa thuê
chúng tôi cùng lùng tìm đối tượng mới
tiếp tục mối quan hệ tay ba
với một cuốn sách mới lạ.
LDV ném sự khinh bỉ cùng cực vào mặt bọn ngoại hạng thối nát đằng sau băng ghế da sang trọng bọn giàu xụ ôm khư khư một bộ óc dưới giá một đồng xu, bọn trưởng giả đáng lợm mửa
(Lúc nửa đêm )
Nữ quyền cũng đồng nghiã là quyền được lên tiếng nói về những vấn đề lớn lao của thời đại mình (Câu chuyện 1975 của tôi)
khi nói đến đề tài chiến tranh ý thức hệ
mọi người hay vô tình ném tôi ra khỏi quyền được chia sẻ
chỉ vì sự cách biệt giữa ngày sinh tháng đẻ
tôi ước một lần được kể lể
câu chuyện về năm một ngàn chín trăm bảy mươi lăm
Nữ quyền cũng là quyền được giữ lấy những giá trị nhân bản tốt đẹp là lòng tin vào cái thiện mà cuộc đời đã lấy mất khỏi những tâm hồn đơn sơ (Bản tánh nan di, Đêm Giáng Sinh, Đối thoại cùng người -đàn -ông -có -trái –tim- bên- phải, Chiếc gương tàn tật, Quyền lợi nhân sinh…)
…Yvonne chỉ mới bắt đầu khám phá chính mình khi người ta đã phơi bày từng phân vuông da thịt. Yvonne vừa biết hy sinh trong khi người ta đã thành thạo lối yêu toan tính. Yvonne chỉ mới kiềm chế được đam mê trong khi người ta đã nhiều lần đắm đuối buông thả. Yvonne vừa kết bạn với thật thà trong khi người ta đã ăn nằm cùng dối trá.
Yvonne chỉ vừa biết khóc giả biệt niềm hy vọng của mình.
Và của chị. …
(Sự thông thái ngây ngô)
Ngoài tình yêu và nữ quyền, LDV có đề cập đến những vấn đề khác, song chỉ thấp thoáng (Câu chuyện 1975 của tôi, Tuyết Sài gòn, Khuyến mãi lối vào thiên đường, Ý Nhi, Ra đi vợ có dặn dò…)
Có lẽ cũng nên viết đôi dòng về Lưu Diệu Vân trong tác phẩm , như một cá tính sáng tạo (không phải LDV con người xã hội ). Đó là một cô biên tập viên đầy nhiệt tình trách nhiệm trong biên tập, và thẳng thắn, trung thực trong nghề nghiệp (Sự khách quan và cái giá phải trả),một người đã thoát ly đòi hỏi hoàn mỹ (Nhân tố thứ 9). Đó là một cô gái sống mạnh mẽ, thẳng thắn, đầy cá tính theo văn hoá phương Tây, không ngại bộc lộ cái riêng (Cá tính )
Thật tình thú nhận
Cũng có vài chi tiết lấy cảm hứng từ cuộc sống hiện thực
Người yêu tôi — thi sĩ kiêm công chức — cao đúng một mét sáu mươi tám
7:47 sáng là khoảng khắc định mệnh đánh dấu ngày tôi ngã vào yêu
Thành phố N2G-1A6 là nơi tôi đang gầy dựng một gia đình nhỏ tương lai
Tôi đích thực là một người hết sức cả tin và lãng mạn đến điên rồ
Thường cảm thấy mình cần phải giải thích, dẫu đa phần là vô ích
Nhiều cá tính hoang tưởng bị gán ép sai lầm
Tôi lên tiếng cho nữ quyền trên trang giấy, không phải trên mặt nệm
Tôi chưa bao giờ văng tục trong những sáng tác riêng
Tôi phân rõ công tư và không kèm hiềm kích đằng sau mỗi lời góp ý chân tình
Dẫu nhiều khi cư xử quá bộc trực háo thắng
Nhưng chưa từng thử ghen ghét bất kỳ ai
Kể cả những người chọn nhìn tôi bằng đôi mắt đố kỵ
(Làm phụ nữ (viết lách) thời nay thật khó biết mấy)
Nét đáng quý ở LDV là những gì còn lại trong sâu thẳm tâm hồn về Việt Nam (Ý Nhi , Câu chuyện 1975 của tôi) Và vì thế, dù sống trong thế giới xô bồ, LDV vẫn giữ được cốt cách nào đó của văn hoá Việt nam, thấp thoáng ở những chi tiết thật cảm động.
Tôi thú thật
vẫn quen khen trăng đầy mỗi ngày mười sáu [thay vì vòi theo Hàn Mặc Tử mà gọi trăng tròn]
vẫn thường cằn nhằn mỗi khi không được tắm tóc [dù mẹ đã dặn đến kỳ đến tháng phải cữ gội đầu]
vẫn cứ luôn tấm tắc rau trẻ quá [dù bà hay vuốt má mắng yêu ai mà chẳng thích rau non]…
… Tôi đồng ý
tôi là một đứa con gái có IQ mức trung bình
lòng dạ quá cả tin
đang nguy cơ đánh mất gốc rễ nguồn cội mình
và có cái nhìn khá phóng khoáng về bản năng giới tính
(Lời thú thật của đứa con gái trung bình )
LDV nói nhiều đến sex, điều ấy có ý nghiã gì ?
Rõ nhất là sex không phải là hình thức mode, hay một thức câu khách cho thơ. LDV khai thác sex với nhiều ý nghiã đáng trân trọng. Sex là khát vọng hạnh phúc tình yêu cháy bỏng trong nhiều bài thơ của LDV, hạnh phúc ấy là chính đáng, bởi nó đạt tới sự hiến dâng tan chảy vào nhau của lứa đôi. Tình yêu luôn dẫn đến tình dục, như là một phương cách tạo hoá ban thưởng cho con người những ân huệ lớn lao để con người có đủ sức nhận lấy trách nhiệm duy trì giống nói và xây dựng một xã hội yêu thương. LDV diễn tả điều ấy thật cháy bỏng.
Tấp vào giấc mơ chung quấn quýt đi anh
vực em ra khỏi vùng tối nhợt nhạt tròng đêm
tấm chăn bông lông ngỗng ngột ngạt thiếu hơi chanh kề cận
dắt em về phía nắng lấm tấm mầm nhớ nhung sáng chủ nhật
không mây
đầy Vân
7 giờ 47 rồi, em còn ngủ trong lòng anh phải không
trên chiếc giường hợp cẩn màu đỏ
chúng ta khai hoang thiên đàng
tầng 1816
(Chiếc giường màu đỏ)
Tuy nhiên cũng phải thấy rằng, nếu tình yêu chỉ là tình dục và hưởng thụ khoái lạc xác thịt mà không nhận lấy những trách nhiệm xã hội, không tôn trọng những giá trị nhân bản, không thăng hoa thành những giá trị nhân văn, thì chỉ dẫn đến bi kịch và hậu quả xã hội thật không thể lường trước được (Viên thuốc 48 tiếng ). Ở Việt Nam mỗi năm có khoảng 1.6 triệu ca nạo phá thai, nghiã là hơn một triệu sinh linh vô tội bị giết hại, nhiều hơn hơn bất cứ một cuộc chiến tranh tàn sát dã man nào trên thế giới. Theo số liệu của Lầu Năm Góc đến ngày 17-3-2004, sau 3 năm chiến tranh Irắc, có 30.000 người Iraq bị giết hại, 2.313 người Mỹ (kể cả lính và nhân viên quân sự) chết, 17.000 bị thương. Con số này chẳng thấm vào đâu so với tội ác nạo phá thai trong một năm, hậu quả tất yếu của sự buông thả sex bản năng trong tình yêu.
LDV cũng dùng sex để đánh vào mặt một xã hội với những trò chơi điên đảo của những kẻ ngoại hạng thối nát, đáng lợm mửa thời điên loạn (Vào lúc nửa đêm ). Nữ quyền không phải là buông thả trong truỵ lạc của sex (Ngày 13 khuyết, Bắt đầu, Biện pháp phục hồi sự bế tắc…). LDV làm cho người đọc tởm lợm về cái thế giới nhầy nhuạ ấy. LDV chỉ ra sex làm mù mắt tất cả, kể cả ông vua và người anh hùng (Ngàn lẻ một đêm- chương thất truyền). LDV sử dụng được một cách viết làm thăng hoa sex, song đôi khi ngòi bút LDV có hơi trần trụi.
em chợt hiểu vì sao
anh không bao giờ thắt cà vạt quanh cổ áo mỗi phiên dịch tòa
và luôn thích làm tình trong tư thế nằm nghiêng
vì hòa bình đích thật không đến từ sự thống trị tâm lý.
(Hoà bình đích thực)
Mỗi khi đọc một tác giả nào đó, tôi chú ý điều này : anh/chị ta có phẩm chất nhà thơ nhà văn hay không?- anh/ chị ta có một cá tính sáng tạo độc đáo hay không?- và anh/chị ta có khả năng đi xa trên con đường sáng tạo hay không, đó là con đường nhiều nhà văn đã không vượt qua nổi chính mình. ”Đường xa nghĩ nỗi sau này mà kinh”(Nguyễn Du)
Tôi tìm thấy gì ở LDV?
Màu sắc thẩm mỹ thơ văn LDV khá phong phú. Có giọng nữ quyến rũ (Những điều gỉan dị) , giọng tự tình, đối thoại-độc thoại (Khắt khe), giọng bộc trực (Lời thú thật của đưá con gái trung bình), có giọng đời thường của nhiều loại người trong xã hội (Cho những ai đang (sắp) ve vãn người yêu em, Để trở thành người độc thoại chuyên nghiệp, Trong quán bia ôm, Femminile, Gọi hồn triết Gia). Có giọng hài sâu sắc (bài đọc 666, Khuyến mãi lối vào thiên đàng), có dáng vẻ ngụ ngôn mới (Chiếc gương tàn tật, cổ tích nữ quyền, Trang giấy và lọ mực), có kiểu truyện siêu thực hoá hiện thực (Nhân tố thứ 9) và kiểu thơ như văn nghị luận(Cá tính, Sa thạch)
Một đặc sắc thi pháp khác của LDV là, thơ có tính truyện và truyện giàu chất thơ. Nhiều bài thơ LDV có cấu trúc như một câu chuyện, cốt truyện được giữ bí mật đến câu cuối, khiến cho khoái cảm thẩm mỹ cùng bùng nổ với kết thúc truyện (Mẫu đàn bà lý tưởng, Ngày 13 khuyết, Quan hệ tay ba, Đối thoại cùng người đàn ông có trái tim bên phải…). Những truyện chớp của LDV nhiều chất thơ. Ngôn ngữ giàu có, óng chuốt, nhạc ngữ ngân vang, tình cảm bay bổng , kết thúc bất ngờ (Bản tánh nan di, Đêm giáng Sinh, Bạn chung phòng…)
LDV bộc lộ một năng lực sáng tạo dồi dào. Vốn ngôn ngữ rất phong phú, sức tưởng tượng sáng tạo đáng kinh ngạc (Nhân tố thứ 9, Ngàn lẻ một đêm- chương thất truyền..) khả năng khám phá và thể hiện cái đẹp tinh tế. Ngòi bút luôn tỉnh táo kềm giữ không sa đà vào cái thô tục, dù có viết về những cái đáng lợm mửa. Thơ LDV được trình bày bằng kiểu tư duy liệt kê sự việc, vưà là miêu tả, vừa là chứng minh, vừa để cho sự việc tự lên tiếng nói khách quan, nhờ thế câu thơ vừa có nghiã kể chuyện, vừa hàm nghĩa thái độ của tác giả (Thánh phố N2G-1A6, Tráng ký ức trong cốc cafê, Quên,Chiến tranh vẫn quẩn quanh…).
Tuy vậy, khi cảm xúc không đầy, suy tư chưa sâu, khám phá còn hời hợt thì tư duy liệt kê sự việc trong cấu trúc kể chuyện không đủ sức tạo nên một bài thơ hay (Chỉ mình anh biết vì sao, Chùm sẹo thứ ba, Sợi dây,…) . Không gian thơ LDV là không gian ngột ngạt của cuộc sống xô bồ chật chội (Ngày lạ, Thành phố N2G-1A6 ), không có bóng mát rạng rỡ của thiên nhiên, không tiếng chim, không cỏ hoa. Tất nhiên đây đó cũng có vài chi tiết thiên nhiên nhưng không đủ trở thành yếu tố của một bút pháp (Cà fê riêng ). Không gian ấy chỉ giới hạn trong phạm vi những gì LDV quan tâm. Ít có cảnh sống của người lao động, cảnh sông hồ, cảnh biển mênh mông hay thảo nguyên xanh để làm dịu tâm hồn người đọc sau những tiếp cận căng thẳng và ngột ngạt. LDV cũng chưa quan tâm đến những đề tài lớn của đời sống cộng đồng và nhân loại. LDV đã hoá thân vào nhiều kiểu người để nói tiếng nói đời thường sinh động , song chưa hoá thân vào được nhiều kiếp nhân sinh trong những hoàn cảnh bi thương của thời đại để trải nghiệm hiện sinh thành thơ ( có thấp thoáng trong Chiến tranh vẫn quẩn quanh). LDV cũng chưa vươn tới một tầm thơ tư tưởng hay tìm được một tư tưởng nhân văn khả dĩ nâng cánh cho thơ bay cao và bay xa.
So với thơ trẻ trong nước, LDV có nhiều bài khá mới trong cách thể hiện (Làm phụ nữ viết lách thời nay thật khó biết mấy, Trong quán bia, Mẫu người đàn bà lý tưởng, Biện pháp phục hồi bế tắc, Lời thú thật của đưá con gái trung bình…). LDV có nhiều bài thơ hay nhưng tôi thích cái nồng nàn đằm thắm sâu lắng và mạnh mẽ của hồn thơ LDV hơn (Những điều giản dị - Nghĩ đến, e lại khóc - Cafê riêng –Nhật ký , trang 22 - Mùa hè vé khứ hồi - Hai ly cam vắt A.Q - Chiếc giường màu đỏ -Câu chuyện 1975 của tôi - Cá tính…) Tôi tin rằng LDV có thể đi xa trên con đường nghệ thuật bởi vì năng lực sáng tạo của LDV thật dồi dào, lòng say mê văn chương còn phơi phới và nhất là LDV có khả năng phát hiện cái đẹp, thể hiện cái đẹp và giữ được ngòi bút thanh tân ngay cả khi phải nói về những cái xô bồ nhếch nhác mà với cây bút khác, khó có thể kềm chế cảm xúc để giữ cho ngòi bút khỏi bị tha hoá. Dường như Những điều giản dị trong thơ LDV có ma lực để lại những ấn tượng say người?
Tháng 4/2010
________________________________________________
(1) Nguyễn Nguyên An : Lưu Diệu Vân- Những con chữ có buà. Nguồn :Damau
(2) Tác giả tự giới thiệu: Lưu Diệu Vân sinh tháng 12 năm 1979, thạc sỹ chuyên ngành quảng cáo và dịch giả của nhiều tác phẩm văn chương thế giới. Cộng tác với các tạp chí văn học trong và ngoài nước như Văn, Da Màu, Hợp Lưu, Chủ Đề, Tạp Chí Thơ, Văn Chương Việt, v.v.
album của BCT
một vài hình ảnh chia sẻ với bạn đọc
Thứ Năm, 22 tháng 4, 2010
Thứ Bảy, 17 tháng 4, 2010
GIẢI HẠN - truyện ngắn của Bùi Công Thuấn
GIẢI HẠN - truyện ngắn của Bùi Công Thuấn
Từ quốc lộ , chiếc xe 12 chỗ chạy hợp đồng rẽ vào con đường đất đỏ. Hai bên nhà cưả thưa thớt. Bác tài xế lái xe theo sự hướng dẫn cuả chị phụ nữ ngồi bên cạnh : Quẹo phải, đi chừng một trăm mét, bên phải có UBND xã, tới một chút, bên trái có trường cấp hai, chạy thẳng chừng cây số nư , qua cây cầu, từ cầu đi tới chừng hai trăm mét nưã, bên phải có một ngôi đình cổ, đối diện với ngôi đình cổ, là con đường nhỏ đi xuống xóm ruộng. Đi vào trong xóm, chừng 200m thì quẹo phải, đến đó hỏi nhà bà thầy, ai cũng biết
Chị phụ nữ ngồi trên xe ngẫm nghĩ , người ở tận nơi sơn lâm cùng cốc này mà vẫn có khách tìm tới, kể cũng lạ.
Xe đến một ngã ba đường thôn, hai bên bờ tre um tùm. Bác tài cho xe dừng lại. Chị phụ nữ tìm một người hỏi đường, người này chỉ ngôi nhà sâu trong vườn . Có vài chiếc xe hơi con đang đậu ở con đưởng hẻm, trước sân .
Đó là ngôi nhà ba gian hai chái, vách ván, lợp lá dưà .Xung quanh là vườn cây, có một khoảng sân vưà rộng, vài băng ghế đá .Một bàn thờ thiên, trên có nải chuối xanh , ly nước và vài chân nhang .Ở góc sân có một lu lớn đựng đầy nước.Trong nhà thấp thoáng vài bóng người. Chị phụ nữ và cậu em ngồi ở ghế đá chờ. Hai người lấy khăn lau mặt .
Thấy một người đàn bà phục phịch từ trong nhà bước ra ,chị phụ nữ hỏi:
_ Thầy rãnh chưa chị ?
_ Còn một người khách nưã
_ Hoa trái lễ vật thế nào chị ?
_ Tuỳ .
_ Em không mang theo gì , bỏ tiền phong bì có được không ?
_ Chắc là được , cần lòng thành !
Người khách thứ hai từ trong nhà bước ra là một ông tốt tướng, có vẻ là giám đốc , bên cạnh có một nhân viên đi theo.Ông ta đi ra chiếc xe con đậu ở ngoài ngõ. Chị phụ nữ chỉ hai người khách bề thế bảo cậu em ngồi bên cạnh:
_ Đó , cậu thấy không , đâu chỉ có người bình dân đến đây, có cả dân xịn hẳn hoi .Cậu coi xe ông ta đó , bảng số xanh , quan chức đó!
Cậu em trông theo hai người :
_ Em chẳng tin .
Người chị thuyết phục :
_ Cậu nói vậy sao được ! ” có thờ có thiêng “ . Cậu bị bênh không chưã ,
sao hết được !
_ Nhưng em đâu có bệnh gì ?
_ Cậu ngơ ngơ ngẩn ngẩn như vậy, không bịnh là sao ?
_ Em vẫn bình thường !Em đi đây là chiều lòng chị thôi !
Hai chị em vào trong nhà , ngồi ở cái ghế băng gần cưả sổ gian nhà phiá trái .Gian giưã kê một tủ thờ lớn . Tượng phật Bà Quan Âm nghi ngút khói hương. Mâm quả để đầy chiếc bàn lớn phiá dưới .Gian bên phải có lẽ là phòng ngủ .
“ Bà thầy “ đang ngồi ở bàn. Đó là một người phụ nữ nhỏ nhắn, điềm đạm , ăn mặc bình dân : áo bà ba nâu nhạt, không có nét gì đặc biệt. Trên bàn có một chiếc điã nhỏ đựng hai đồng tiền kẽm .Một thếp giấy đỏ, một bộ đồ trà .
Thầy ngước nhìn hai người :
_ Chào anh chị , anh chị có việc gì ?
_ Nhờ thầy coi bịnh dùm
Cậu em vẫn ngồi lặng im , thoáng nhìn thầy, thờ ơ. Cậu nghĩ, người đàn bà bình dân này trình độ chắc cỡ thầy lang miệt vườn ! biết gì mà chưã bịnh ?
Thầy thăm hỏi :
_ Hai vị từ đâu tới ?
Người chị nói :
_ Dạ cũng xa, ở thành phố .
_ Sao hai vi biết mà tới đây ?
_ Dạ, có người giới thiệu .
_ Hai người, ai bị sao vậy ?
_ Dạ cậu em đây , bác sĩ bảo không có bịnh gì , nhưng cậu ấy như người
ngơ ngẩn.
_ Sao chị không đem cậu ấy đến bệnh viện tâm thần ?
_ Nhiều người nói bịnh cuả cậu chỉ có thầy mới chưã được.
_ Chị tin vậy à !
Rồi thầy thân thiện :
_Rất nhiều người đến đây nhưng không tin. Chỉ sau khi chưã hết bịnh mới
tin. Một ông bác sĩ khá nổi tiếng ở Sai gòn. Người nhà đưa ông ta đến đây.Tôi gieo quẻ rồi bảo : Ông bị bịnh nặng . Ông ta vặn lại : tôi là bác sĩ mà tôi không biết bịnh tôi , còn chị , chẳng xét nghiệm gì làm sao biết ! Tôi bảo : Cái việc ông đang làm ấy gây bịnh cho ông . Ông là bác sĩ, nhưng cái tâm cuả ông không thiện, lâu ngày tích thành bịnh , chẳng thuốc nào chưã cho ông được ! Chỉ có ma mới chưã được ! Nghe tôi nói, ông ta có vẻ giận. Tôi bảo : ông phải chưã cái tâm cuả ông, bịnh mới hết. Ông ta ra về. Thời gian sau ông ta lên đây tạ lễ Phật rất hậu .
Thầy nhấp một ngụm nước rồi nói tiếp :
_Lại có một ông linh mục, không tin và không chịu tới đây. Người nhà đem
hình tới đây. Tôi biết, Lm bị người ta thư, nhưng chỉ thư nhẹ cho ổng bịnh, chứ không làm chết người . Tôi chỉ cách cho người nhà về gỡ cho ổng. Bên Thiên Chuá Giáo họ không tin những chuyện buà ngải. Họ bảo mọi việc đều do ý Chuá. Điều ấy đúng. Nhưng Kinh Thánh cũng dạy rằng ma quỷ luôn giành giật con người với Chuá. Chúng cũng có quyền lực, quyền lực bóng tối , chúng có thể làm được mọi điều , khi lương tâm con người trở nên đen tối . Cái ông GiuĐa chẳng từng bị quỷ ám mà đi bán Chuá đó sao. GiuĐa được Chuá nhắc nhở nhiều lần , nhưng hắn không thức tỉnh nổi .Lương tâm hắn đen quá rồi.Chuá bảo, quỷ đã nhập vào nó .Thời khắc này là giờ cuả quỷ, giờ cuả bóng tối .
Cậu em nghe thầy nói, ngẫm nghĩ. Dường như thầy muốn khoe mình giỏi hơn bác sĩ , thông hiểu Kinh Thánh hơn cả linh mục. Tâm lý ! Nói năng kiểu này thì người bình dân tin là cái chắc.
Thầy kể tiếp :
_Tôi mới đi chơi các nước Châu Âu về. Một người ở Pháp mời. Gia đình họ
có 5 người. Cả 5 người đều bị bịnh. Người nào bụng cũng to như cái thúng. Bệnh viện ở Pháp không chưã được .Họ về Việt Nam , cũng không biết ai giới thiệu họ đến đây , tôi chưã hết bịnh. Họ mừng quá, mời tôi đi chơi Châu Âu một chuyến. Nể tình họ lắm tôi mới đi. Mà đi thì bỏ người bịnh ở nhà, lòng không đành !
Cậu nghĩ, bà này nổ dữ ! Tây nó tin quái gì vào chuyện buà ngải .
Nhưng những câu chuyện thầy kể có ảnh hưởng đến nhận thức cuả cậu : Con người bé nhỏ đang ngôì trước mặt cậu không hẳn là một người bình dân như cậu tưởng .Cho dù những chuyện thầy kể là chuyện biạ chăng nưã, thì thầy cũng tỏ ra có nghề lưà mị .
Cậu chặn ngang :
_ Thế công an họ không làm khó dễ gì thầy hay sao?
_ Họ có đến đây vài lần, tra vấn , luc soát, rồi về. Cái nhà rách này chẳng có
gì cho họ tịch thu cả .Người bịnh thì cứ tới, làm sao cấm học được !
Có lẽ nói vậy đủ an tâm khách hàng rồi, bà thầy không kể chuyện nưã. Căn phòng trở nên tĩnh lặng.Thầy gieo hai đồng tiền kẽm trong điã, lặng im một lúc rồi nói :
_ Cậu bị rồi, bịnh lâu ngày !
* * *
Cậu Trọng thấy cái đầu cuả mình sáng lên, như vuà thức tỉnh sau một cơn mê dài . Trước dây đầu óc cậu âm u, không nhớ nổi một điều gì, không dám quyết định một điều gì .Tất cả công việc gia đình, tay hòm chià khoá, dạy dỗ con cái đều do người vợ quán xuyến .Mỗi lần cậu có ý kiến, vợ cậu quắc mắt lên là cậu rùng mình. Một nỗi sợ hãi bao trùm hồn viá. Cậu không biết mình sợ gì. Hằng đêm cậu hay mơ những giấc mơ kinh hoàng, không đầu không đuôi, ú ớ cho đến khi có người lay tỉnh.
Giấc ngủ mê ấy đã kéo dài ba chục năm nay rồi, lúc cậu còn rất trẻ, 22, 25 gì đó, từ ngày cậu gặp cô giáo .
Chuyện cậu lấy cô giáo như một chuyện tình cờ .
Lúc ấy cậu chạy được một chân lính kiểng ở xa thành phố. Làm lính kiểng cũng buồn vì bị người ta đàm tiếu. Nhưng thời buổi chiến tranh, miễn là không phải ra chiến trường . Chiến tranh ngày càng ác liệt, bạn bè cậu mười đưá ra chiến trường, hết bảy tám đưá trở về bằng xe tang. Cậu được biệt phái sang dạy Tiểu học, học trò hầu hết là con lính. Luơng lính chỉ đủ mua kem đánh răng và ăn sáng, nhưng không lo chết.
Chỗ cậu dạy có một cô giáo trẻ, nói năng rất ngọt, lịch sự như Tây. Nghe đâu lúc nhỏ cô học trường Tây.
Chuyện trai gái gần nhau như lưả gần rơm. Cô mời cậu về nhà chơi. Gia cảnh một mẹ một con và một cậu em nuôi còn nhỏ. Bà mẹ cũng rất ngọt, lịch sự, hiếu khách. Mỗi khi cậu đến chơi, bà mẹ chào hỏi vài câu rồi xin phép làm việc này, việc kia. Quả là tế nhị. Mối quan hệ cuả cậu và cô giáo nhanh chóng trở nên thân thiện gần gũi. Hai người thường đi uông café tối , đi ăn sáng. Ngày Chủ nhật, cậu đến chơi ,cô làm món gì đó, cả nhà ăn chung, vui như mở hội .
Một hôm bà mẹ nói với cậu :
_ Tôi có chuyến đi Dalạt vài ngày, nhà cưả chẳng có ai, cậu giáo là chỗ thân
tình, nhờ cậu trông nhà và trông em nó giúp tôi, mong cậu vì tôi mà không
từ chối
Cậu dấu niềm vui trong lòng :
_ Bác tin mà giao trách nhiệm, cháu đâu dám từ , để cháu xin phép cơ
quan
Bà mẹ vui mừng :
_ Ngày cậu đến dùng cơm với em, tối cậu đến ngủ, trông nhà giúp tôi ,
tôi coi cậu như người nhà .
Tất nhiên là chuyện phải đến đã đến. Trai gái chung nhà, trai tân, gái mới. Cậu như sống trong mơ. Đêm mây mưa ngụp lặn, ngày nối tiếp hành lạc : sáng bánh mì ốpla, café sưã. Trưa là bò Napoléon, tối là gà luộc bóp gỏi, rượu ngoại. Chẳng khác gì Tây ! Cô giáo đối đãi thật ân cần và chu tất .
Sau những lần coi nhà cho cô giáo như vậy, luơng tâm cậu cũng có day dứt. Tôn giáo bảo rằng cậu đã phạm tội ăn trái cấm. Nhưng cậu nghĩ, trời sinh ra thế, chẳng có gì là tội , Kinh Thánh chép rằng những gì Chuá dựng nên đều tốt đẹp, chẳng lẽ chuyện trai gái là xấu . Còn theo đạo lý, phong tục cha ông, đó là gian dâ . Cậu cười : Ngày xưa các cụ năm thê bảy thiếp có sao đâu. Có phúc thì cứ hưởng.
Bà mẹ trở về thấy nhà bình an, nét mặt bà hân hoan :
_ Cám ơn cậu giáo, này! nếu không có chỗ trọ, cậu cứ đến nhà ở, không có
gì trở ngại.Thêm bát thêm đuã thôi, nhà có người đàn ông nó ấm. Với lại, lương lính, ăn cơm tiệm, ở nhà trọ sao cho đủ. Tôi không có ý chê lính, nhưng chỗ thân tình, cậu bỏ quá cho.
Người chị nhiều lần thấy cậu đi qua đêm, sinh ngh, cật vấn :
_ Cậu đi đâu suốt mà không về nhà ?.
_ Báo động liên tục, lính tráng ứng trực 100% sao em về nhà được !
_ Chị nghe người ta nói câụ ngủ với con nào phải không ?
_ Làm gì có con nào ! Chị khéo tưởng tượng !
_ Tuỳ cậu. Chị nhắc nhở thế thôi, có thân tự lo lấy, kẻo có ngày hối không
kịp
_ …….
Đoạn kịch ấy cứ diễn đi diễn lại .Bởi vì tối nào cậu cũng đi chơi khuya. Không ngủ ở nhà cô giáo thì ngủ ở nhà bạn. Cô giáo chỉ là cuả rơi bên đường bỗng dưng nhặt được, cậu không để tâm. Cậu đang đeo đuổi một em rất xinh : váy ngắn màu xanh, tóc bím, chân sáo tung tăng, hồn nhiên như thiên thần. Cậu đã đến nhà chơi vài lần. Đó là một gia đình khá giả : Có trại cưa, có cây xăng và vài chục mẫu cafè. Cậu định gửi tương lai cuả mình vào gia đình ấy .
Khi biết chuyện này, cô giáo nổi máu tam bành lục tặc lên, hành xử theo bản năng cuả một con vật giống cái : Anh đã ăn nằm với tôi, thì không thể ăn nằm với con khác, anh nghe rõ không ! Anh đâu có phải là chó hoang, đâu phải một thằng điếm !
Cô giáo túm lấy ngực áo cậu, giật liên hồi. Mắt cô ta đỏ sọc. Hàm răng nhe ra. Nắm tay xiết laị rồi xô cậu một cái chới với. Cậu kinh hoàng, chết lặng .
Khi đã bình tĩnh lại, cậu nghĩ, cũng có thể cô ta quá ghen thôi. Đàn bà xưa nay vốn thế . Tốt nhất là đừng để cô ta biết chuyện gì !
Cậu vẫn tiếp tục những ngày ngủ trông nhà cô giáo và những đêm đi chơi với cô thiên thần nhỏ, con đường hạnh phúc tưởng như dài vô tận.
Nhưng cục diện chiến tranh biến đổi nhanh quá. Những ngày cuối tháng tư 1975, tình hình thay đổi từng giờ. Buôn Ma Thuật thất thủ. Huế , Quảng Trị giải phóng.Tình hình như trên trên chảo lưả. Quân Sai gòn cởi áo lính, quăng súng, chạy lấy người. Cả miền Nam là giòng người di tản.
Khi quân giải phóng chiếm được Xuân Lộc, cậu biết chiến tranh sắp kết thúc, thiên đàng hay điạ ngục ? Cậu lẫn trong đoàn đoàn lũ lũ những con người khốn khổ chạy loạn .
Tình cờ cậu gặp cô gái thiên thần trong đám đông. Cả hai cùng ghé vào một nhà người quen. Nhà này bỏ hoang. Người nhà đã bỏ chạy về Saigòn.
Hai người chẳng còn giữ gìn ý tứ gì nưã. Nguyện sống chết bên nhau. Còn biết đi
đâu .Mình chỉ là hạt cát trong cơn bão lọan cuồng phong cuả lịch sử .
Đêm ập xuống. Tiếng súng rền khắp nơi, tiếng xe tăng quần thảo quanh đây, tiếng đại bác xoè xoè trên đầu. Ngày tận thế đã đến. Hai người quấn lấy nhau, mặc cho mưa bom bão đạn . Nếu có phải chết trong giờ phút này thì cũng thật mãn nguyện : hạnh phúc như chưa bao giờ hạnh phúc. Một đêm tuyệt vời, một món quà bất ngờ cuả số phận. Chiến tranh đâu chỉ có đau khổ !
Đêm tan dần và tiếng súng cũng xa dần. Mặt trời rạng rỡ ló dạng.
6 giờ sáng, cô gái thiên thần thức dậy, ra sân nghe ngóng. Xung quanh yên tĩnh. Lác đác vài tiếng súng vu vơ .
Bỗng một tiếng nổ long trời lở đất, trái pháo mồ côi rớt giưã sân nhà .
Cậu lăn vội xuống gầm giường, không thấy cô gái đâu !
Im tiếng sun , cậu chạy ra trước nhà. Sân bị đào một hố sâu. Những mảnh áo váy cuả cô gái lem luốc bụi đất và máu văng khắp trên sân. Cậu bàng hoàng kinh sợ. Tay chân bủn rủn. Chưa bao giờ cậu phải chứng kiến một cảnh thương tâm như thế. Nước mắt cứ ưá ra , bên tai là âm vang tiếng đạn pháo xé trời !
Cậu lượm nhặt những mảnh thân xác còn lại cuả người yêu và chôn vội vàng trong một cái hố nông, rồi tìm đường bay về Saigòn. Chiến tranh ! Ôi chiến tranh ! tàn nhẫn quá !Chưa bao giờ cậu bị ám ảnh như thế, nỗi ám ảnh theo cậu suố đời. Ôi thiên thần nhỏ của tôi!
Cậu trở nên ngơ ngơ ngẩn ngẩn. Hồn viá bay theo cô gái thiên thần vào cõi mơ hồ .
* * *
Rồi cả nhà cũng biết chuyện cậu dấu diếm. Cô giáo có bầu. Ấy là lúc bà mẹ cô giáo hành xử quyền lực đàn bà. Bà nói trong tiếng nghiến răng :
_Mày ra khỏi nhà tao , đi đâu thì đi . Con đĩ thối ! khốn nạn ! Tao không ngờ !
Cậu hiểu rằng cái sự thối và khốn nạn cuả cô giáo là do cậu gây nên. Cậu phải nhận lấy nó . Chẳng thể đánh mất lòng tự trọng cuả một con người .Cậu thuê nhà cho cô giáo ở , đưa cô đi sinh nở , lén lút , cực nhục , chui rúc như con chuột dưới ống cống.
Con người sống trên đời, cần có danh dự, cần có gia đình, nhưng cậu đã đánh mất tất cả. Bưã cơm nào, cả nhà cũng giàn duạ nước mắt. Tiếng thở dài âm u. Cha mẹ cậu chỉ ăn vài miếng, vuốt ngực, buông đuã, rồi đứng lên. Cậu còn biết nói điều gì. Tuổi trẻ trắng tay, cùng đường.
Cũng may cô giáo sinh nở mẹ tròn con vuông. Một thằng con trai kháu khỉnh, nó rất giống cậu. Lần đầu tiên trong đời, một tình cảm mới lạ xuất hiện trong lòng câu. Cậu thương con, mừng mừng tủi tủi, tình thương cuả chuột cống !
Cả nhà quyết không cho cậu lấy cô giáo làm vợ. Con bé dữ dằn quá. Đàn bà miệng rộng, mắt xếch, lưỡng quyền to, hét như ngưạ hý thì chỉ làm giặc. Nó sẽ làm loạn cái nhà này . Phúc đức tại mẫu . Cái cây đã thối từ gốc, thì chỉ có nhổ vứt đi ! Đàn bà mà hư hỏng thì chồng khốn nạn, con khốn nạn, đời đời truyền kiếp !
Nhưng khó nhất là chuyện thằng bé. Không thể bỏ nó được. Nhà toàn con gái, nó là thằng cháu trai duy nhất nối dòng.Với lại còn đạo nghiã, tôn giáo.
Hay là cho cô giáo tiền, nói ngọt với nó để bắt thằng nhỏ về .Nó rảnh rang, muốn lấy ai thì lấy!
Một cuộc giành giật đưá bé diễn ra ngay tại bến xe. Một bên quyết bắt đưá bé, một bên quyết giữ đưá bé. Cậu bồng đưá bé ra xe nhờ chị đem đi. Cô giáo biết được, chạy theo và gào lên như một con mẹ khùng :
_ Ối giời ơi người ta bắt con tôi, ối …giời… ôi !.
Giưã đàng giưã chợ, người ta u đen như kiến. ngay trên xe, cô giáo nhào vô cấu xé
cậu, giành giật đưá bé .
Dĩ nhiên, ở chốn đông người, kẻ to mồm là kẻ thắng, cô giáo giữ được con .
Cả nhà đành hợp thức hoá chuyện vợ chồng cho cậu . Đúng như trong kịch bản cuả mẹ cô giáo . Bà bắt thóp được gia đình cậu là gia đình gia giáo, bắt thóp được thằng cháu ngoại cuả bà là cháu trai duy nhất cuả nội. Họ không thể bỏ con bỏ cháu .
Bà bảo con gái :
_ Thân con gái là cái thân khổ. Xưa nay vẫn thế. Đời bạc ác lắm ! Ngày xưa , mẹ cũng như con bây giờ : ngây thơ và mơ mộng , và con có mặt trên đời . Cũng vậy, đưá em nuôi, nó là con cuả con, đã ra đời trong sự bạc ác cuả cuộc đời này ! Con không có kinh nghiệm hay sao!
Giọng bà mẹ trầm xuống :
_Trời cho con gái cái nhan sắc và thân xác. Con hãy dùng nó để bắt lấy
một thằng con trai làm trâu làm ngưạ nuôi mình. Phải nắm quyền sai khiến nó suốt đời . Tình yêu, danh dự, đạo nghiã chỉ là những thứ vớ vẩn. Cần sống trước đã, dù có phải trả giá. Mà ở đời, cái gì cũng có giá cuả nó !
Bà đã làm đúng những gì bà dạy con gái : Cậu trở thành tên nô lệ cuả cô giáo lúc nào không biết. Cậu biết lòng mình không yêu cô giáo, nhưng không đến nhà cô giáo thì không chịu được. Có tiếng gọi ở trong óc, và có lưả đốt ở trong tim. Và cậu đã ăn trái cấm.
Cậu sống như người mộng du, không nghĩ suy được điều gì đến nơi đến chốn .Bảo là cậu mê thì cậu vẫn rất tỉnh. Bảo rằng cậu tỉnh sao lại hành xử như người mê, như bị sai khiến. Cậu bỏ lời cha mẹ ngoài tai. Cô gái thiên thần kia cũng chỉ giữ cậu được một khoảnh khắc. Tâm trí cậu đầy bóng tối. Trái tim bị cào cấu bởi móng vuốt và nung nấu trong những cơn ác mộng đầy máu .
Từ đấy, cậu lầm lũi như một cái bóng, dằn vặt không nguôi trong nỗi tủi cực .
* * *
Sau giải phóng 1975, cuộc sống khó khăn hết sức. Chẳng biết tương lai thế nào.
Giòng đời chảy ngược. Một lớp người ở trong rừng ào ạt về thành phố. Những vila , những nhà lầu, những nhà mặt tiền đại lộ trung tâm thành phố người ta bỏ đi, giờ có chủ mới , áo bà ba đen, vai vắt khăn rằn. Họ cũng học đòi sơn móng tay móng chân và bôi trét son phấn lên mặt.
Dân thành phố nối nhau lên rừng , đi kinh tế mới . Đi cải tạo. Những đợt đánh Tư Sản liên tiếp, rồi đổi tiền. Miền Nam lột xác, tất cả trắng tay .
Người đi kinh tế mới hát rằng, “Lao động là vinh quang “, nhưng lại chế thêm : ” lang thang thì chết đói, hay nói thì đi ở tù , lù khù đi kinh tế mới” .
Người ta còn kể rằng : Một ngày kia, ở một ngã tư thành phố, có con bò nằm chắn giưã lối đi. Xe cộ bị kẹt, bóp còi inh ỏi. Con bò vẫn nằm trơ. Người ta hù doạ, lấy cây đập, nó vẫn nằm trơ. Cảnh sát giao thông đến, chiả súng lên trời, bắn đùng ! đùng ! mấy phát liền , ai nấy dựng tóc gáy ! nó vẫn nằm trơ. Không ai còn biết làm gì để đuổi con bò đi.
Mọi người xầm xì : Công an nó không sợ , bắn súng nó không sợ, chỉ có trời sập thì may ra ... Nó là giống bò, “ ngu như bò “, đừng hòng cải tạo. Mọi người nhìn nhau bó tay. Bỗng có một anh ăn mặc nhếch nhác từ trong đám đông bước ra. Anh ta đến bên con bò , ghé sát tai nó , nói câu gì đó . Không ai nghe được. Người ta thấy con bò trợn mắt , đảo tròng một vòng , vểnh tai , rồi cong đuôi , phóng thẳng một mạch , không dám quay đầu lại Đường phố reo hò như mở hội . Một người tò mò hỏi anh thanh niên : Anh nói gì mà con bò bỏ chạy vậy ?Anh ta cười và thì thầm : có gì đâu, tôi bảo nó rằng, mày không đi, người ta cho mày đi kinh tế mới đó. Nó sợ mà chạy thôi ! Mọi người lại phá ra cười .
Trong cái phong trào đi kinh tế mới ấy , có gia đình cậu. Cả nhà cậu khăn gói lên rừng làm rẫy. Ngày ngày cậu chặt cây, đốt rẫy khai hoang, lầm lũi như thời tiền sử, cô vợ chẳng phụ được việc gì, xưa nay vẫn thế .
Đời sống ỡ nương rẫy có làm cho cậu nguơi ngoai đôi chút. Ngày ngày ra rẫy cùng với cha mẹ, anh em, cùng đổ mồ hôi, cùng chung bếp lưả, cậu được tiếp thêm sức sống. Một năm trời cơ cực, ăn uống kham khổ, cặm cụi với rừng, dựng nhà chòi, trồng bắp, triả luá, hoang dã và rừng rú ! Con người về với nguyên sơ, lòng trí trở nên trong sáng …
Rừng mênh mông, không có sức mà khai phá. Đám rẫy hai mẫu luá ngô xanh bạt ngàn thấp thoáng niềm vui : Cậu không sợ chết đói nưã…Bắp non, hái đến đâu luộc ăn đến đấy, ngọt như đường. Luá trúng muà, cánh đồng vàng rực. Đống thóc đập được sau một ngày, ngọn cao hơn đầu người. Cuộc sống manh nha hy vọng .
Đôi khi rỗi rãnh, cậu đắm mình mông lung. Cái chết kinh hoàng củ cô thiên thân nhỏ vẫn ám ảnh cậu không nguôi trong những giấc mơ. Cậu mơ hồ mình mắc vào móng vuốt cuả bóng tối. Những ngày thơ mộng với cô giáo chỉ là cái bẫy giăng ra để bắt lấy linh hồn cậu . Ngu thì phải trả giá. Cả nhân loại này cũng đang phải trả giá, đâu chỉ mình cậu.
Bây giờ, cậu là người bị trói chịu đòn, không kêu được, không thoát ra được, càng giãy giuạ, sợi giây càng xiết chặt hơn .” Thấp cơ thua trí đàn bà “, chua chát quá ! Không có sự bi phẫn nào cuả đàn ông lại thống thiết bằng nỗi khổ nhục bị đàn bà thống trị ! Từ thời Adam, Eva đã đem tội lỗi đến trần gian. Đàn bà là giống gian ác, đồng nghiã với rắn độc . Con rắn trong Vườn Điạ Đàng đã nhập vào Eva, mơn trớn nhân loại, nhẹ nhàng và êm ái . Nhưng nếu bị nó quấn xiết, thì bất cứ thằng đàn ông nào trên cõi đời này cũng chỉ là con mồi hiền lành. Rồi sẽ thấm nọc độc, không chết ngay, nhưng mù loà và tê liệt trước cái họng mở to đầy răng nhọn cuả nó .
Cậu có cảm giác mình tê liệt, ý chí và nghị lực đã mềm nhũn. Cậu đang giãy giuạ trong họng con rắn đầy răng nhọn. Cậu luôn sợ hãi, không biết mình sợ hãi cái gì, nỗi sợ hãi không thể hình dung cụ thể. Mỗi khi vợ cậu quắc mắt lên, là cậu rùng mình. Một luồng khí lạnh chạy dọc xương sống. Vợ bảo gì, cậu chỉ im lặng làm .
Đã có lần cậu phản ứng quyết liệt , nhưng thảm bại.
Lần ấy tết đến, cậu muốn về thành phố thăm ông bà. Cậu muốn đem về chút quà cuả nương rẫy để bố mẹ ăn tết. Suốt năm suốt tháng không về được, cũng chẳng đồng quà tấm bánh cho ông bà, thì ngày tết cũng phải đem đầu về. Cần là cần tấm lòng lúc ông bà còn sống. Người chết không cần gì cả. Cậu nói với vợ cái nguyện vọng ấy.Vợ cậu không bằng lòng, thị gây sự không cho cậu về. Thị sợ phải chi tiền.Tiền bạc là trên hết. Cha mẹ gạt sang một bên. Quá tức giận, cậu thu quần áo để đi.Thị đóng chặt cưả lại, cầm trên tay con dao rừng. Thị bảo, hễ cậu bước ra khỏi nhà là thị chém liền.
Cậu bị thị chém một dao ở vai. May là cậu mặc áo vải dày và con dao rừng đã cùn .Cậu chạy được về đến nhà chị. Người chị thấy mặt mũi cậu có vết cào, vai quấn băng, thì hiểu ngay cơ sự. Chị dúi vào tay cậu tiền xe để cậu về thăm ông.
Vợ chồng , đầu gối tay ấp, một câu nhịn là chín câu lành, cậu nghĩ vậy .
Khi rẫy nương ổn định thu hoạch, thì cũng là lúc gia đình cậu bắt đầu lục đục, lại chuyện mẹ chồng nàng dâu. Cứ mỗi lẩn mẹ cậu đem luá bắp về thành phố là người con dâu ngăn cản, nói này nói kia, hỗn láo. Mẹ cậu chỉ biết khóc. Bố cậu bảo :
_ Con ạ, lúa bắp là công sức cả nhà, mẹ mang về thành phố cho các em con
cùng ăn. Sao con lại có ý không bằng lòng, điều ấy không đúng đâu con !
Thị cãi lại :
_ Bố mới không đúng. Chồng con nó lên rừng trước. Nằm rừng mấy tháng
trời khai phá, bố mẹ và các em chỉ lên đây khi bắp có trái, luá có hột thôi .
Ông bố trợn mắt lên :
_ Thế thì suốt năm qua các con ăn bằng gì ? không phải lương thực mẹ mang
từ thành phố lên sao ? Con không thấy bố và các em xoay trần ra chặt cây ,
cuốc đất, triả hạt đó sao ?
Thị trả treo :
_ Luơng thực ấy con sẽ trả, cả nhà cùng làm thì cùng ăn, còn muà màng thu
hoạch, đất đai này là cuả chúng con. Bố và em chỉ là người làm phụ thôi .
Ông bố giận tái mặt :
_ Con không có cái quyền ấy !
Thị loa lên :
_ Bố mẹ mới là người không có quyền gì cả. Con là con dâu không cưới không hỏi, bị cả nhà làm khổ !Vợ chồng con phải lên tận rừng xanh kiếm sống, cả nhà cũng không buông tha !
Bố cậu giận lắm. Ông uất lên, không nuốt nổi cục nghẹn ở cổ .
Ông bà bỏ về thành phố tức khắc. Ông đấm ngực kêu trời : lỗi tại tôi ! lỗi tại tôi !
Trở về thành phố , ông bà lại xoay trần ra làm lụng. Bà gánh hàng rong, vật vờ trên phố, lần lưã nắng mưa qua ngày. Ông làm nghề thủ công, cắm đầu từ mờ sang đến tối , chốc chốc buông tiếng thở dài. Ông lẩm bẩm : sai lầm về chiến lược thì phải nhận lấy sự thảm bại. Đấy là bài học đau đớn một đời làm người cuả ông …
Mỗi khi cay đắng quá, ông nhắm mắt lại, nước mắt lại giàn giuạ … oan gia quả báo gì chăng ! Thằng con trai ông là thằng oan gia ! Đời nó khốn nạn, kéo theo sự khốn nạn cuả cả nhà. Đưá con gái lớn lấy phải thằng chồng không ra gì, cờ bạc, hút sách, buôn lậu rồi rũ tù . Đưá con gái thứ ba lấy chồng thưà, Việt kiều đã ly dị. Tưởng sẽ được nhờ, ai ngờ, sang Mỹ , nó chỉ làm con ở không công để nuôi con nhỏ cho thằng đó. Chó đểu thế ! Toàn là những sự khốn nạn . Tại ông tính toán sai lầm , hay tại oan gia ? Nào ông có ăn ở thất nhân thất đức gì đâu?…
* * *
Cuộc sống cuả cậu đang ổn định nương rẫy, vợ bảo bỏ rẫy, về thành phố. Dù sao ở thành phố cũng dễ sống hơn ở rừng. Ông bà già về thành phố vài năm đã thấy khá. Lúc này không khí làm ăn đã cởi mở hơn. Không còn ngăn sông cấm chợ. Truớc kia, dân lên rừng làm rẫy, muốn đem một ký café hay vài cái bắp về thành phố, cũng phải xin phép. Tờ đơn đóng đến năm bảy con dấu đỏ. Trên xe đò, người ta lục xét từng cân đậu, bắt từng trái bắp .Con gà con vịt không sao đi lọt. Giờ đi lại dễ dàng, xe cộ đã nhiều hơn. Chở hàng, buôn bán , không còn sợ bị bắt mất vốn, dĩ nhiên cũng phải lót tay cho quản lý thị trường.
Lúc ấy mẹ vợ cậu cũng vưà qua đời vì cao huyết áp. Tài sản bà để lại, vợ cậu cho hết đưá “em nuôi “. Hai mẫu rẫy cuả cậu, vợ cậu cũng bán cho cậu em với giá gần như cho không. Cậu không hiểu sao vợ cậu lại thương thằng em nuôi như thế ?
Về thành phố, cậu lại bám lấy ông già. Ông mua cho cậu miếng đất nhỏ ở ngoại ô cất nhà ở. Cậu xin làm gác gian cho một công ty.Vợ cậu chẳng làm bất cứ việc gì ngoài việc chỉ tay năm ngón. Cuộc sống vẫn nghèo như ngày nào .
Mẹ cậu gầy như que củi, qua đời vì lao phổi và kiệt sức.
Ông phát bịnh. Thận suy, tim mạch suy, thần kinh suy, lục phủ ngũ tạng đều suy. Chẳng ăn uống gì được. Ai cũng bảo ông bịnh vì ngồi làm việc quá sức. Giờ ông sống nhờ thuốc và nước biển. May có cậu con trai thứ hai vượt biên gửi tiền mua thuốc cho bố. Cậu này cũng gửi tiền về xây nhà cho ông, gọi là để an ủi bố lúc tuổi già. Ông cũng vui được một chút. Căn nhà khá đẹp và đồ sộ, một trệt hai lầu, kích thứơc 4 x 30m. Ở thành phố, nó trị giá bạc tỷ.
Nhà xây chưa xong thì ông đã vào bệnh viện. Có người độc mồm độc miệng bảo, tại ông xây nhà nên mới phải vào viện, động mồ động mả rồi! Nhiều người xây nhà xong, không ở nhà, lại ra nghiã điạ !
Nếu ông nội qua đời, căn nhà sẽ thuộc về ai ? Mấy hôm nay vợ cậu nhắc cậu hoài về chuyện đó:
- Mình nghĩ xem. Mình là con trưởng. Mình có con trai nối dõi tông đường ,
thì mình phải làm chủ căn nhà. Chú ba chỉ có con gái, lại ở nước ngoài. Còn các cô, là con gái, lấy chồng theo chồng, nữ nhân ngoại tộc. Mình phải lo việc này trước khi ông nội nhắm mắt
Cậu có ý e ngại :
_ Mình nói vậy không phải. Tài sản cuả cha mẹ là cuả cha mẹ. Nhà cuả ông bà
là nhà tổ, là nơi thờ cúng ông bà ngày giỗ ngày tết .Mình giành sao được !
Người vợ quyết :
_ Xưa nay quyền huynh thế phụ. Hết con đến cháu.Thằng con trai mình là
cháu đích tôn. Mình làm sao thì làm !
Vợ cậu nói xong, quắc mắt, ánh mắt như nhát đao chém ngược lên. Cậu rùng mình ,
* * *
Ba ngày sau, người chị một mình lên gặp thầy. Con đường trắc trở hết sức, xe hỏng máy liên tục. Thầy bảo : ấy là nó không cho chưã. Rồi thầy hỏi :
_Chị có làm đúng những gì tôi nói không ?
Người chị thành khẩn :
_ Thưa , đúng ạ. Tôi ra chợ mua 3 trái trứng , đem về luộc chín. Rồi đốt ba lá buà thầy cho. Than để trong chén, tôi lăn trứng trên tro than rồi lăn rất kỹ lên người cậu ấy .Mỗi ngày tôi lăn một lần, tôi có đem theo đây, nhờ thầy .. .
Người chị để bọc vải lên bàn, rất cẩn thận. Thầy mở mấy lần giấy gói. Ba quả trứng gà luộc, vỏ hơi sậm.
Thầy hỏi :
_ Quả trứng nào lăn sau cùng.
_ Thưa quả này ạ. Quả không dấu là ngày thứ nhất, quả có vệt đỏ là ngày thứ
hai. Quả vệt xanh là ngày thứ 3.
_ Chị có lăn kỹ không?
_ Dạ, lăn kỹ
“Thầy” lấy con dao Thái Lan bổ trái trứng có vệt xanh ra. Rồi lấy mũi dao khơi trong lòng ruột đỏ trứng. Có một miếng vải nhỏ bằng móng tay, trên vẽ hình mặt người. Thầy đưa cho chị .
Người chị cầm miếng vải nhỏ kinh ngạc. Không sao tin được. Trứng chị mua ở chợ , đem về lăn, rôi đem lên đây, thầy bổ trứng trước mắt chị, làm sao có miếng vải trong đó được ?
Chị hỏi :
_ Cái này là gì thưa thầy ?
_ Đó là miếng buà trong người cậu em .
_ Làm sao trong người cậu ấy lại có buà ?
_ Cái người làm ác nhờ thầy ngải sai âm binh bỏ vào .
_ Âm binh làm lúc nào ?
_ Lúc cậu em đầu không đội trời chân không đạp đất .
_ Thưa, là sao ?
_ Lúc mình ngủ. Mình nằm trên giường, đầu không đội trời chân không đạp đất ấy là thời cơ cuả quỷ thần. Với lại cũng tuỳ người, không phải ai cũng có thể bị bỏ buà .Cậu em bị hạn, nên nhân đó nó mới làm được. Có người hạn tử không gỡ được .Cậu em còn có phuớc gặp thầy.
_ Loại buà này có nguy hiểm không thầy ?
_ Nó là buà mê. Người ta bỏ để sai khiến cậu.
_ Có biết ai không ạ
Thầy ngần ngừ :
_ Hạn thì phải chịu thôi chị, bậy giờ tai qua nạn khỏi, có lẽ cũng không cần
biết làm gì !
_ Dạ thưa.. cần đề phòng !
_ Nhưng mà… rất khó !
_ là sao ạ ?
Thầy ngậm ngùi :
_ Vì đó là người gần gũi với cậu ấy nhất trong gia đình !
Người chị bất giác kêu lên :
_ Trời ! . ..
Người chị ra về, lòng ngập tràn xót xa. Sao lại có người đàn bà ác như thế ?
Về đến nhà, chị nhận tin bệnh tình ông trở nên nguy kịch. Khi chị và cậu vào đến nơi , ông đã hôn mê, không còn biết gì nưã. Hai ngày sau ông qua đời .
Một thời gian ngắn sau đó, cậu em ở nước ngoài ( người gửi tiền xây nhà cho ông ) cũng bi ung thu qua đời.
Chị nói với cậu : Em giải được hạn rồi đấy !
______________________________________________________
Từ quốc lộ , chiếc xe 12 chỗ chạy hợp đồng rẽ vào con đường đất đỏ. Hai bên nhà cưả thưa thớt. Bác tài xế lái xe theo sự hướng dẫn cuả chị phụ nữ ngồi bên cạnh : Quẹo phải, đi chừng một trăm mét, bên phải có UBND xã, tới một chút, bên trái có trường cấp hai, chạy thẳng chừng cây số nư , qua cây cầu, từ cầu đi tới chừng hai trăm mét nưã, bên phải có một ngôi đình cổ, đối diện với ngôi đình cổ, là con đường nhỏ đi xuống xóm ruộng. Đi vào trong xóm, chừng 200m thì quẹo phải, đến đó hỏi nhà bà thầy, ai cũng biết
Chị phụ nữ ngồi trên xe ngẫm nghĩ , người ở tận nơi sơn lâm cùng cốc này mà vẫn có khách tìm tới, kể cũng lạ.
Xe đến một ngã ba đường thôn, hai bên bờ tre um tùm. Bác tài cho xe dừng lại. Chị phụ nữ tìm một người hỏi đường, người này chỉ ngôi nhà sâu trong vườn . Có vài chiếc xe hơi con đang đậu ở con đưởng hẻm, trước sân .
Đó là ngôi nhà ba gian hai chái, vách ván, lợp lá dưà .Xung quanh là vườn cây, có một khoảng sân vưà rộng, vài băng ghế đá .Một bàn thờ thiên, trên có nải chuối xanh , ly nước và vài chân nhang .Ở góc sân có một lu lớn đựng đầy nước.Trong nhà thấp thoáng vài bóng người. Chị phụ nữ và cậu em ngồi ở ghế đá chờ. Hai người lấy khăn lau mặt .
Thấy một người đàn bà phục phịch từ trong nhà bước ra ,chị phụ nữ hỏi:
_ Thầy rãnh chưa chị ?
_ Còn một người khách nưã
_ Hoa trái lễ vật thế nào chị ?
_ Tuỳ .
_ Em không mang theo gì , bỏ tiền phong bì có được không ?
_ Chắc là được , cần lòng thành !
Người khách thứ hai từ trong nhà bước ra là một ông tốt tướng, có vẻ là giám đốc , bên cạnh có một nhân viên đi theo.Ông ta đi ra chiếc xe con đậu ở ngoài ngõ. Chị phụ nữ chỉ hai người khách bề thế bảo cậu em ngồi bên cạnh:
_ Đó , cậu thấy không , đâu chỉ có người bình dân đến đây, có cả dân xịn hẳn hoi .Cậu coi xe ông ta đó , bảng số xanh , quan chức đó!
Cậu em trông theo hai người :
_ Em chẳng tin .
Người chị thuyết phục :
_ Cậu nói vậy sao được ! ” có thờ có thiêng “ . Cậu bị bênh không chưã ,
sao hết được !
_ Nhưng em đâu có bệnh gì ?
_ Cậu ngơ ngơ ngẩn ngẩn như vậy, không bịnh là sao ?
_ Em vẫn bình thường !Em đi đây là chiều lòng chị thôi !
Hai chị em vào trong nhà , ngồi ở cái ghế băng gần cưả sổ gian nhà phiá trái .Gian giưã kê một tủ thờ lớn . Tượng phật Bà Quan Âm nghi ngút khói hương. Mâm quả để đầy chiếc bàn lớn phiá dưới .Gian bên phải có lẽ là phòng ngủ .
“ Bà thầy “ đang ngồi ở bàn. Đó là một người phụ nữ nhỏ nhắn, điềm đạm , ăn mặc bình dân : áo bà ba nâu nhạt, không có nét gì đặc biệt. Trên bàn có một chiếc điã nhỏ đựng hai đồng tiền kẽm .Một thếp giấy đỏ, một bộ đồ trà .
Thầy ngước nhìn hai người :
_ Chào anh chị , anh chị có việc gì ?
_ Nhờ thầy coi bịnh dùm
Cậu em vẫn ngồi lặng im , thoáng nhìn thầy, thờ ơ. Cậu nghĩ, người đàn bà bình dân này trình độ chắc cỡ thầy lang miệt vườn ! biết gì mà chưã bịnh ?
Thầy thăm hỏi :
_ Hai vị từ đâu tới ?
Người chị nói :
_ Dạ cũng xa, ở thành phố .
_ Sao hai vi biết mà tới đây ?
_ Dạ, có người giới thiệu .
_ Hai người, ai bị sao vậy ?
_ Dạ cậu em đây , bác sĩ bảo không có bịnh gì , nhưng cậu ấy như người
ngơ ngẩn.
_ Sao chị không đem cậu ấy đến bệnh viện tâm thần ?
_ Nhiều người nói bịnh cuả cậu chỉ có thầy mới chưã được.
_ Chị tin vậy à !
Rồi thầy thân thiện :
_Rất nhiều người đến đây nhưng không tin. Chỉ sau khi chưã hết bịnh mới
tin. Một ông bác sĩ khá nổi tiếng ở Sai gòn. Người nhà đưa ông ta đến đây.Tôi gieo quẻ rồi bảo : Ông bị bịnh nặng . Ông ta vặn lại : tôi là bác sĩ mà tôi không biết bịnh tôi , còn chị , chẳng xét nghiệm gì làm sao biết ! Tôi bảo : Cái việc ông đang làm ấy gây bịnh cho ông . Ông là bác sĩ, nhưng cái tâm cuả ông không thiện, lâu ngày tích thành bịnh , chẳng thuốc nào chưã cho ông được ! Chỉ có ma mới chưã được ! Nghe tôi nói, ông ta có vẻ giận. Tôi bảo : ông phải chưã cái tâm cuả ông, bịnh mới hết. Ông ta ra về. Thời gian sau ông ta lên đây tạ lễ Phật rất hậu .
Thầy nhấp một ngụm nước rồi nói tiếp :
_Lại có một ông linh mục, không tin và không chịu tới đây. Người nhà đem
hình tới đây. Tôi biết, Lm bị người ta thư, nhưng chỉ thư nhẹ cho ổng bịnh, chứ không làm chết người . Tôi chỉ cách cho người nhà về gỡ cho ổng. Bên Thiên Chuá Giáo họ không tin những chuyện buà ngải. Họ bảo mọi việc đều do ý Chuá. Điều ấy đúng. Nhưng Kinh Thánh cũng dạy rằng ma quỷ luôn giành giật con người với Chuá. Chúng cũng có quyền lực, quyền lực bóng tối , chúng có thể làm được mọi điều , khi lương tâm con người trở nên đen tối . Cái ông GiuĐa chẳng từng bị quỷ ám mà đi bán Chuá đó sao. GiuĐa được Chuá nhắc nhở nhiều lần , nhưng hắn không thức tỉnh nổi .Lương tâm hắn đen quá rồi.Chuá bảo, quỷ đã nhập vào nó .Thời khắc này là giờ cuả quỷ, giờ cuả bóng tối .
Cậu em nghe thầy nói, ngẫm nghĩ. Dường như thầy muốn khoe mình giỏi hơn bác sĩ , thông hiểu Kinh Thánh hơn cả linh mục. Tâm lý ! Nói năng kiểu này thì người bình dân tin là cái chắc.
Thầy kể tiếp :
_Tôi mới đi chơi các nước Châu Âu về. Một người ở Pháp mời. Gia đình họ
có 5 người. Cả 5 người đều bị bịnh. Người nào bụng cũng to như cái thúng. Bệnh viện ở Pháp không chưã được .Họ về Việt Nam , cũng không biết ai giới thiệu họ đến đây , tôi chưã hết bịnh. Họ mừng quá, mời tôi đi chơi Châu Âu một chuyến. Nể tình họ lắm tôi mới đi. Mà đi thì bỏ người bịnh ở nhà, lòng không đành !
Cậu nghĩ, bà này nổ dữ ! Tây nó tin quái gì vào chuyện buà ngải .
Nhưng những câu chuyện thầy kể có ảnh hưởng đến nhận thức cuả cậu : Con người bé nhỏ đang ngôì trước mặt cậu không hẳn là một người bình dân như cậu tưởng .Cho dù những chuyện thầy kể là chuyện biạ chăng nưã, thì thầy cũng tỏ ra có nghề lưà mị .
Cậu chặn ngang :
_ Thế công an họ không làm khó dễ gì thầy hay sao?
_ Họ có đến đây vài lần, tra vấn , luc soát, rồi về. Cái nhà rách này chẳng có
gì cho họ tịch thu cả .Người bịnh thì cứ tới, làm sao cấm học được !
Có lẽ nói vậy đủ an tâm khách hàng rồi, bà thầy không kể chuyện nưã. Căn phòng trở nên tĩnh lặng.Thầy gieo hai đồng tiền kẽm trong điã, lặng im một lúc rồi nói :
_ Cậu bị rồi, bịnh lâu ngày !
* * *
Cậu Trọng thấy cái đầu cuả mình sáng lên, như vuà thức tỉnh sau một cơn mê dài . Trước dây đầu óc cậu âm u, không nhớ nổi một điều gì, không dám quyết định một điều gì .Tất cả công việc gia đình, tay hòm chià khoá, dạy dỗ con cái đều do người vợ quán xuyến .Mỗi lần cậu có ý kiến, vợ cậu quắc mắt lên là cậu rùng mình. Một nỗi sợ hãi bao trùm hồn viá. Cậu không biết mình sợ gì. Hằng đêm cậu hay mơ những giấc mơ kinh hoàng, không đầu không đuôi, ú ớ cho đến khi có người lay tỉnh.
Giấc ngủ mê ấy đã kéo dài ba chục năm nay rồi, lúc cậu còn rất trẻ, 22, 25 gì đó, từ ngày cậu gặp cô giáo .
Chuyện cậu lấy cô giáo như một chuyện tình cờ .
Lúc ấy cậu chạy được một chân lính kiểng ở xa thành phố. Làm lính kiểng cũng buồn vì bị người ta đàm tiếu. Nhưng thời buổi chiến tranh, miễn là không phải ra chiến trường . Chiến tranh ngày càng ác liệt, bạn bè cậu mười đưá ra chiến trường, hết bảy tám đưá trở về bằng xe tang. Cậu được biệt phái sang dạy Tiểu học, học trò hầu hết là con lính. Luơng lính chỉ đủ mua kem đánh răng và ăn sáng, nhưng không lo chết.
Chỗ cậu dạy có một cô giáo trẻ, nói năng rất ngọt, lịch sự như Tây. Nghe đâu lúc nhỏ cô học trường Tây.
Chuyện trai gái gần nhau như lưả gần rơm. Cô mời cậu về nhà chơi. Gia cảnh một mẹ một con và một cậu em nuôi còn nhỏ. Bà mẹ cũng rất ngọt, lịch sự, hiếu khách. Mỗi khi cậu đến chơi, bà mẹ chào hỏi vài câu rồi xin phép làm việc này, việc kia. Quả là tế nhị. Mối quan hệ cuả cậu và cô giáo nhanh chóng trở nên thân thiện gần gũi. Hai người thường đi uông café tối , đi ăn sáng. Ngày Chủ nhật, cậu đến chơi ,cô làm món gì đó, cả nhà ăn chung, vui như mở hội .
Một hôm bà mẹ nói với cậu :
_ Tôi có chuyến đi Dalạt vài ngày, nhà cưả chẳng có ai, cậu giáo là chỗ thân
tình, nhờ cậu trông nhà và trông em nó giúp tôi, mong cậu vì tôi mà không
từ chối
Cậu dấu niềm vui trong lòng :
_ Bác tin mà giao trách nhiệm, cháu đâu dám từ , để cháu xin phép cơ
quan
Bà mẹ vui mừng :
_ Ngày cậu đến dùng cơm với em, tối cậu đến ngủ, trông nhà giúp tôi ,
tôi coi cậu như người nhà .
Tất nhiên là chuyện phải đến đã đến. Trai gái chung nhà, trai tân, gái mới. Cậu như sống trong mơ. Đêm mây mưa ngụp lặn, ngày nối tiếp hành lạc : sáng bánh mì ốpla, café sưã. Trưa là bò Napoléon, tối là gà luộc bóp gỏi, rượu ngoại. Chẳng khác gì Tây ! Cô giáo đối đãi thật ân cần và chu tất .
Sau những lần coi nhà cho cô giáo như vậy, luơng tâm cậu cũng có day dứt. Tôn giáo bảo rằng cậu đã phạm tội ăn trái cấm. Nhưng cậu nghĩ, trời sinh ra thế, chẳng có gì là tội , Kinh Thánh chép rằng những gì Chuá dựng nên đều tốt đẹp, chẳng lẽ chuyện trai gái là xấu . Còn theo đạo lý, phong tục cha ông, đó là gian dâ . Cậu cười : Ngày xưa các cụ năm thê bảy thiếp có sao đâu. Có phúc thì cứ hưởng.
Bà mẹ trở về thấy nhà bình an, nét mặt bà hân hoan :
_ Cám ơn cậu giáo, này! nếu không có chỗ trọ, cậu cứ đến nhà ở, không có
gì trở ngại.Thêm bát thêm đuã thôi, nhà có người đàn ông nó ấm. Với lại, lương lính, ăn cơm tiệm, ở nhà trọ sao cho đủ. Tôi không có ý chê lính, nhưng chỗ thân tình, cậu bỏ quá cho.
Người chị nhiều lần thấy cậu đi qua đêm, sinh ngh, cật vấn :
_ Cậu đi đâu suốt mà không về nhà ?.
_ Báo động liên tục, lính tráng ứng trực 100% sao em về nhà được !
_ Chị nghe người ta nói câụ ngủ với con nào phải không ?
_ Làm gì có con nào ! Chị khéo tưởng tượng !
_ Tuỳ cậu. Chị nhắc nhở thế thôi, có thân tự lo lấy, kẻo có ngày hối không
kịp
_ …….
Đoạn kịch ấy cứ diễn đi diễn lại .Bởi vì tối nào cậu cũng đi chơi khuya. Không ngủ ở nhà cô giáo thì ngủ ở nhà bạn. Cô giáo chỉ là cuả rơi bên đường bỗng dưng nhặt được, cậu không để tâm. Cậu đang đeo đuổi một em rất xinh : váy ngắn màu xanh, tóc bím, chân sáo tung tăng, hồn nhiên như thiên thần. Cậu đã đến nhà chơi vài lần. Đó là một gia đình khá giả : Có trại cưa, có cây xăng và vài chục mẫu cafè. Cậu định gửi tương lai cuả mình vào gia đình ấy .
Khi biết chuyện này, cô giáo nổi máu tam bành lục tặc lên, hành xử theo bản năng cuả một con vật giống cái : Anh đã ăn nằm với tôi, thì không thể ăn nằm với con khác, anh nghe rõ không ! Anh đâu có phải là chó hoang, đâu phải một thằng điếm !
Cô giáo túm lấy ngực áo cậu, giật liên hồi. Mắt cô ta đỏ sọc. Hàm răng nhe ra. Nắm tay xiết laị rồi xô cậu một cái chới với. Cậu kinh hoàng, chết lặng .
Khi đã bình tĩnh lại, cậu nghĩ, cũng có thể cô ta quá ghen thôi. Đàn bà xưa nay vốn thế . Tốt nhất là đừng để cô ta biết chuyện gì !
Cậu vẫn tiếp tục những ngày ngủ trông nhà cô giáo và những đêm đi chơi với cô thiên thần nhỏ, con đường hạnh phúc tưởng như dài vô tận.
Nhưng cục diện chiến tranh biến đổi nhanh quá. Những ngày cuối tháng tư 1975, tình hình thay đổi từng giờ. Buôn Ma Thuật thất thủ. Huế , Quảng Trị giải phóng.Tình hình như trên trên chảo lưả. Quân Sai gòn cởi áo lính, quăng súng, chạy lấy người. Cả miền Nam là giòng người di tản.
Khi quân giải phóng chiếm được Xuân Lộc, cậu biết chiến tranh sắp kết thúc, thiên đàng hay điạ ngục ? Cậu lẫn trong đoàn đoàn lũ lũ những con người khốn khổ chạy loạn .
Tình cờ cậu gặp cô gái thiên thần trong đám đông. Cả hai cùng ghé vào một nhà người quen. Nhà này bỏ hoang. Người nhà đã bỏ chạy về Saigòn.
Hai người chẳng còn giữ gìn ý tứ gì nưã. Nguyện sống chết bên nhau. Còn biết đi
đâu .Mình chỉ là hạt cát trong cơn bão lọan cuồng phong cuả lịch sử .
Đêm ập xuống. Tiếng súng rền khắp nơi, tiếng xe tăng quần thảo quanh đây, tiếng đại bác xoè xoè trên đầu. Ngày tận thế đã đến. Hai người quấn lấy nhau, mặc cho mưa bom bão đạn . Nếu có phải chết trong giờ phút này thì cũng thật mãn nguyện : hạnh phúc như chưa bao giờ hạnh phúc. Một đêm tuyệt vời, một món quà bất ngờ cuả số phận. Chiến tranh đâu chỉ có đau khổ !
Đêm tan dần và tiếng súng cũng xa dần. Mặt trời rạng rỡ ló dạng.
6 giờ sáng, cô gái thiên thần thức dậy, ra sân nghe ngóng. Xung quanh yên tĩnh. Lác đác vài tiếng súng vu vơ .
Bỗng một tiếng nổ long trời lở đất, trái pháo mồ côi rớt giưã sân nhà .
Cậu lăn vội xuống gầm giường, không thấy cô gái đâu !
Im tiếng sun , cậu chạy ra trước nhà. Sân bị đào một hố sâu. Những mảnh áo váy cuả cô gái lem luốc bụi đất và máu văng khắp trên sân. Cậu bàng hoàng kinh sợ. Tay chân bủn rủn. Chưa bao giờ cậu phải chứng kiến một cảnh thương tâm như thế. Nước mắt cứ ưá ra , bên tai là âm vang tiếng đạn pháo xé trời !
Cậu lượm nhặt những mảnh thân xác còn lại cuả người yêu và chôn vội vàng trong một cái hố nông, rồi tìm đường bay về Saigòn. Chiến tranh ! Ôi chiến tranh ! tàn nhẫn quá !Chưa bao giờ cậu bị ám ảnh như thế, nỗi ám ảnh theo cậu suố đời. Ôi thiên thần nhỏ của tôi!
Cậu trở nên ngơ ngơ ngẩn ngẩn. Hồn viá bay theo cô gái thiên thần vào cõi mơ hồ .
* * *
Rồi cả nhà cũng biết chuyện cậu dấu diếm. Cô giáo có bầu. Ấy là lúc bà mẹ cô giáo hành xử quyền lực đàn bà. Bà nói trong tiếng nghiến răng :
_Mày ra khỏi nhà tao , đi đâu thì đi . Con đĩ thối ! khốn nạn ! Tao không ngờ !
Cậu hiểu rằng cái sự thối và khốn nạn cuả cô giáo là do cậu gây nên. Cậu phải nhận lấy nó . Chẳng thể đánh mất lòng tự trọng cuả một con người .Cậu thuê nhà cho cô giáo ở , đưa cô đi sinh nở , lén lút , cực nhục , chui rúc như con chuột dưới ống cống.
Con người sống trên đời, cần có danh dự, cần có gia đình, nhưng cậu đã đánh mất tất cả. Bưã cơm nào, cả nhà cũng giàn duạ nước mắt. Tiếng thở dài âm u. Cha mẹ cậu chỉ ăn vài miếng, vuốt ngực, buông đuã, rồi đứng lên. Cậu còn biết nói điều gì. Tuổi trẻ trắng tay, cùng đường.
Cũng may cô giáo sinh nở mẹ tròn con vuông. Một thằng con trai kháu khỉnh, nó rất giống cậu. Lần đầu tiên trong đời, một tình cảm mới lạ xuất hiện trong lòng câu. Cậu thương con, mừng mừng tủi tủi, tình thương cuả chuột cống !
Cả nhà quyết không cho cậu lấy cô giáo làm vợ. Con bé dữ dằn quá. Đàn bà miệng rộng, mắt xếch, lưỡng quyền to, hét như ngưạ hý thì chỉ làm giặc. Nó sẽ làm loạn cái nhà này . Phúc đức tại mẫu . Cái cây đã thối từ gốc, thì chỉ có nhổ vứt đi ! Đàn bà mà hư hỏng thì chồng khốn nạn, con khốn nạn, đời đời truyền kiếp !
Nhưng khó nhất là chuyện thằng bé. Không thể bỏ nó được. Nhà toàn con gái, nó là thằng cháu trai duy nhất nối dòng.Với lại còn đạo nghiã, tôn giáo.
Hay là cho cô giáo tiền, nói ngọt với nó để bắt thằng nhỏ về .Nó rảnh rang, muốn lấy ai thì lấy!
Một cuộc giành giật đưá bé diễn ra ngay tại bến xe. Một bên quyết bắt đưá bé, một bên quyết giữ đưá bé. Cậu bồng đưá bé ra xe nhờ chị đem đi. Cô giáo biết được, chạy theo và gào lên như một con mẹ khùng :
_ Ối giời ơi người ta bắt con tôi, ối …giời… ôi !.
Giưã đàng giưã chợ, người ta u đen như kiến. ngay trên xe, cô giáo nhào vô cấu xé
cậu, giành giật đưá bé .
Dĩ nhiên, ở chốn đông người, kẻ to mồm là kẻ thắng, cô giáo giữ được con .
Cả nhà đành hợp thức hoá chuyện vợ chồng cho cậu . Đúng như trong kịch bản cuả mẹ cô giáo . Bà bắt thóp được gia đình cậu là gia đình gia giáo, bắt thóp được thằng cháu ngoại cuả bà là cháu trai duy nhất cuả nội. Họ không thể bỏ con bỏ cháu .
Bà bảo con gái :
_ Thân con gái là cái thân khổ. Xưa nay vẫn thế. Đời bạc ác lắm ! Ngày xưa , mẹ cũng như con bây giờ : ngây thơ và mơ mộng , và con có mặt trên đời . Cũng vậy, đưá em nuôi, nó là con cuả con, đã ra đời trong sự bạc ác cuả cuộc đời này ! Con không có kinh nghiệm hay sao!
Giọng bà mẹ trầm xuống :
_Trời cho con gái cái nhan sắc và thân xác. Con hãy dùng nó để bắt lấy
một thằng con trai làm trâu làm ngưạ nuôi mình. Phải nắm quyền sai khiến nó suốt đời . Tình yêu, danh dự, đạo nghiã chỉ là những thứ vớ vẩn. Cần sống trước đã, dù có phải trả giá. Mà ở đời, cái gì cũng có giá cuả nó !
Bà đã làm đúng những gì bà dạy con gái : Cậu trở thành tên nô lệ cuả cô giáo lúc nào không biết. Cậu biết lòng mình không yêu cô giáo, nhưng không đến nhà cô giáo thì không chịu được. Có tiếng gọi ở trong óc, và có lưả đốt ở trong tim. Và cậu đã ăn trái cấm.
Cậu sống như người mộng du, không nghĩ suy được điều gì đến nơi đến chốn .Bảo là cậu mê thì cậu vẫn rất tỉnh. Bảo rằng cậu tỉnh sao lại hành xử như người mê, như bị sai khiến. Cậu bỏ lời cha mẹ ngoài tai. Cô gái thiên thần kia cũng chỉ giữ cậu được một khoảnh khắc. Tâm trí cậu đầy bóng tối. Trái tim bị cào cấu bởi móng vuốt và nung nấu trong những cơn ác mộng đầy máu .
Từ đấy, cậu lầm lũi như một cái bóng, dằn vặt không nguôi trong nỗi tủi cực .
* * *
Sau giải phóng 1975, cuộc sống khó khăn hết sức. Chẳng biết tương lai thế nào.
Giòng đời chảy ngược. Một lớp người ở trong rừng ào ạt về thành phố. Những vila , những nhà lầu, những nhà mặt tiền đại lộ trung tâm thành phố người ta bỏ đi, giờ có chủ mới , áo bà ba đen, vai vắt khăn rằn. Họ cũng học đòi sơn móng tay móng chân và bôi trét son phấn lên mặt.
Dân thành phố nối nhau lên rừng , đi kinh tế mới . Đi cải tạo. Những đợt đánh Tư Sản liên tiếp, rồi đổi tiền. Miền Nam lột xác, tất cả trắng tay .
Người đi kinh tế mới hát rằng, “Lao động là vinh quang “, nhưng lại chế thêm : ” lang thang thì chết đói, hay nói thì đi ở tù , lù khù đi kinh tế mới” .
Người ta còn kể rằng : Một ngày kia, ở một ngã tư thành phố, có con bò nằm chắn giưã lối đi. Xe cộ bị kẹt, bóp còi inh ỏi. Con bò vẫn nằm trơ. Người ta hù doạ, lấy cây đập, nó vẫn nằm trơ. Cảnh sát giao thông đến, chiả súng lên trời, bắn đùng ! đùng ! mấy phát liền , ai nấy dựng tóc gáy ! nó vẫn nằm trơ. Không ai còn biết làm gì để đuổi con bò đi.
Mọi người xầm xì : Công an nó không sợ , bắn súng nó không sợ, chỉ có trời sập thì may ra ... Nó là giống bò, “ ngu như bò “, đừng hòng cải tạo. Mọi người nhìn nhau bó tay. Bỗng có một anh ăn mặc nhếch nhác từ trong đám đông bước ra. Anh ta đến bên con bò , ghé sát tai nó , nói câu gì đó . Không ai nghe được. Người ta thấy con bò trợn mắt , đảo tròng một vòng , vểnh tai , rồi cong đuôi , phóng thẳng một mạch , không dám quay đầu lại Đường phố reo hò như mở hội . Một người tò mò hỏi anh thanh niên : Anh nói gì mà con bò bỏ chạy vậy ?Anh ta cười và thì thầm : có gì đâu, tôi bảo nó rằng, mày không đi, người ta cho mày đi kinh tế mới đó. Nó sợ mà chạy thôi ! Mọi người lại phá ra cười .
Trong cái phong trào đi kinh tế mới ấy , có gia đình cậu. Cả nhà cậu khăn gói lên rừng làm rẫy. Ngày ngày cậu chặt cây, đốt rẫy khai hoang, lầm lũi như thời tiền sử, cô vợ chẳng phụ được việc gì, xưa nay vẫn thế .
Đời sống ỡ nương rẫy có làm cho cậu nguơi ngoai đôi chút. Ngày ngày ra rẫy cùng với cha mẹ, anh em, cùng đổ mồ hôi, cùng chung bếp lưả, cậu được tiếp thêm sức sống. Một năm trời cơ cực, ăn uống kham khổ, cặm cụi với rừng, dựng nhà chòi, trồng bắp, triả luá, hoang dã và rừng rú ! Con người về với nguyên sơ, lòng trí trở nên trong sáng …
Rừng mênh mông, không có sức mà khai phá. Đám rẫy hai mẫu luá ngô xanh bạt ngàn thấp thoáng niềm vui : Cậu không sợ chết đói nưã…Bắp non, hái đến đâu luộc ăn đến đấy, ngọt như đường. Luá trúng muà, cánh đồng vàng rực. Đống thóc đập được sau một ngày, ngọn cao hơn đầu người. Cuộc sống manh nha hy vọng .
Đôi khi rỗi rãnh, cậu đắm mình mông lung. Cái chết kinh hoàng củ cô thiên thân nhỏ vẫn ám ảnh cậu không nguôi trong những giấc mơ. Cậu mơ hồ mình mắc vào móng vuốt cuả bóng tối. Những ngày thơ mộng với cô giáo chỉ là cái bẫy giăng ra để bắt lấy linh hồn cậu . Ngu thì phải trả giá. Cả nhân loại này cũng đang phải trả giá, đâu chỉ mình cậu.
Bây giờ, cậu là người bị trói chịu đòn, không kêu được, không thoát ra được, càng giãy giuạ, sợi giây càng xiết chặt hơn .” Thấp cơ thua trí đàn bà “, chua chát quá ! Không có sự bi phẫn nào cuả đàn ông lại thống thiết bằng nỗi khổ nhục bị đàn bà thống trị ! Từ thời Adam, Eva đã đem tội lỗi đến trần gian. Đàn bà là giống gian ác, đồng nghiã với rắn độc . Con rắn trong Vườn Điạ Đàng đã nhập vào Eva, mơn trớn nhân loại, nhẹ nhàng và êm ái . Nhưng nếu bị nó quấn xiết, thì bất cứ thằng đàn ông nào trên cõi đời này cũng chỉ là con mồi hiền lành. Rồi sẽ thấm nọc độc, không chết ngay, nhưng mù loà và tê liệt trước cái họng mở to đầy răng nhọn cuả nó .
Cậu có cảm giác mình tê liệt, ý chí và nghị lực đã mềm nhũn. Cậu đang giãy giuạ trong họng con rắn đầy răng nhọn. Cậu luôn sợ hãi, không biết mình sợ hãi cái gì, nỗi sợ hãi không thể hình dung cụ thể. Mỗi khi vợ cậu quắc mắt lên, là cậu rùng mình. Một luồng khí lạnh chạy dọc xương sống. Vợ bảo gì, cậu chỉ im lặng làm .
Đã có lần cậu phản ứng quyết liệt , nhưng thảm bại.
Lần ấy tết đến, cậu muốn về thành phố thăm ông bà. Cậu muốn đem về chút quà cuả nương rẫy để bố mẹ ăn tết. Suốt năm suốt tháng không về được, cũng chẳng đồng quà tấm bánh cho ông bà, thì ngày tết cũng phải đem đầu về. Cần là cần tấm lòng lúc ông bà còn sống. Người chết không cần gì cả. Cậu nói với vợ cái nguyện vọng ấy.Vợ cậu không bằng lòng, thị gây sự không cho cậu về. Thị sợ phải chi tiền.Tiền bạc là trên hết. Cha mẹ gạt sang một bên. Quá tức giận, cậu thu quần áo để đi.Thị đóng chặt cưả lại, cầm trên tay con dao rừng. Thị bảo, hễ cậu bước ra khỏi nhà là thị chém liền.
Cậu bị thị chém một dao ở vai. May là cậu mặc áo vải dày và con dao rừng đã cùn .Cậu chạy được về đến nhà chị. Người chị thấy mặt mũi cậu có vết cào, vai quấn băng, thì hiểu ngay cơ sự. Chị dúi vào tay cậu tiền xe để cậu về thăm ông.
Vợ chồng , đầu gối tay ấp, một câu nhịn là chín câu lành, cậu nghĩ vậy .
Khi rẫy nương ổn định thu hoạch, thì cũng là lúc gia đình cậu bắt đầu lục đục, lại chuyện mẹ chồng nàng dâu. Cứ mỗi lẩn mẹ cậu đem luá bắp về thành phố là người con dâu ngăn cản, nói này nói kia, hỗn láo. Mẹ cậu chỉ biết khóc. Bố cậu bảo :
_ Con ạ, lúa bắp là công sức cả nhà, mẹ mang về thành phố cho các em con
cùng ăn. Sao con lại có ý không bằng lòng, điều ấy không đúng đâu con !
Thị cãi lại :
_ Bố mới không đúng. Chồng con nó lên rừng trước. Nằm rừng mấy tháng
trời khai phá, bố mẹ và các em chỉ lên đây khi bắp có trái, luá có hột thôi .
Ông bố trợn mắt lên :
_ Thế thì suốt năm qua các con ăn bằng gì ? không phải lương thực mẹ mang
từ thành phố lên sao ? Con không thấy bố và các em xoay trần ra chặt cây ,
cuốc đất, triả hạt đó sao ?
Thị trả treo :
_ Luơng thực ấy con sẽ trả, cả nhà cùng làm thì cùng ăn, còn muà màng thu
hoạch, đất đai này là cuả chúng con. Bố và em chỉ là người làm phụ thôi .
Ông bố giận tái mặt :
_ Con không có cái quyền ấy !
Thị loa lên :
_ Bố mẹ mới là người không có quyền gì cả. Con là con dâu không cưới không hỏi, bị cả nhà làm khổ !Vợ chồng con phải lên tận rừng xanh kiếm sống, cả nhà cũng không buông tha !
Bố cậu giận lắm. Ông uất lên, không nuốt nổi cục nghẹn ở cổ .
Ông bà bỏ về thành phố tức khắc. Ông đấm ngực kêu trời : lỗi tại tôi ! lỗi tại tôi !
Trở về thành phố , ông bà lại xoay trần ra làm lụng. Bà gánh hàng rong, vật vờ trên phố, lần lưã nắng mưa qua ngày. Ông làm nghề thủ công, cắm đầu từ mờ sang đến tối , chốc chốc buông tiếng thở dài. Ông lẩm bẩm : sai lầm về chiến lược thì phải nhận lấy sự thảm bại. Đấy là bài học đau đớn một đời làm người cuả ông …
Mỗi khi cay đắng quá, ông nhắm mắt lại, nước mắt lại giàn giuạ … oan gia quả báo gì chăng ! Thằng con trai ông là thằng oan gia ! Đời nó khốn nạn, kéo theo sự khốn nạn cuả cả nhà. Đưá con gái lớn lấy phải thằng chồng không ra gì, cờ bạc, hút sách, buôn lậu rồi rũ tù . Đưá con gái thứ ba lấy chồng thưà, Việt kiều đã ly dị. Tưởng sẽ được nhờ, ai ngờ, sang Mỹ , nó chỉ làm con ở không công để nuôi con nhỏ cho thằng đó. Chó đểu thế ! Toàn là những sự khốn nạn . Tại ông tính toán sai lầm , hay tại oan gia ? Nào ông có ăn ở thất nhân thất đức gì đâu?…
* * *
Cuộc sống cuả cậu đang ổn định nương rẫy, vợ bảo bỏ rẫy, về thành phố. Dù sao ở thành phố cũng dễ sống hơn ở rừng. Ông bà già về thành phố vài năm đã thấy khá. Lúc này không khí làm ăn đã cởi mở hơn. Không còn ngăn sông cấm chợ. Truớc kia, dân lên rừng làm rẫy, muốn đem một ký café hay vài cái bắp về thành phố, cũng phải xin phép. Tờ đơn đóng đến năm bảy con dấu đỏ. Trên xe đò, người ta lục xét từng cân đậu, bắt từng trái bắp .Con gà con vịt không sao đi lọt. Giờ đi lại dễ dàng, xe cộ đã nhiều hơn. Chở hàng, buôn bán , không còn sợ bị bắt mất vốn, dĩ nhiên cũng phải lót tay cho quản lý thị trường.
Lúc ấy mẹ vợ cậu cũng vưà qua đời vì cao huyết áp. Tài sản bà để lại, vợ cậu cho hết đưá “em nuôi “. Hai mẫu rẫy cuả cậu, vợ cậu cũng bán cho cậu em với giá gần như cho không. Cậu không hiểu sao vợ cậu lại thương thằng em nuôi như thế ?
Về thành phố, cậu lại bám lấy ông già. Ông mua cho cậu miếng đất nhỏ ở ngoại ô cất nhà ở. Cậu xin làm gác gian cho một công ty.Vợ cậu chẳng làm bất cứ việc gì ngoài việc chỉ tay năm ngón. Cuộc sống vẫn nghèo như ngày nào .
Mẹ cậu gầy như que củi, qua đời vì lao phổi và kiệt sức.
Ông phát bịnh. Thận suy, tim mạch suy, thần kinh suy, lục phủ ngũ tạng đều suy. Chẳng ăn uống gì được. Ai cũng bảo ông bịnh vì ngồi làm việc quá sức. Giờ ông sống nhờ thuốc và nước biển. May có cậu con trai thứ hai vượt biên gửi tiền mua thuốc cho bố. Cậu này cũng gửi tiền về xây nhà cho ông, gọi là để an ủi bố lúc tuổi già. Ông cũng vui được một chút. Căn nhà khá đẹp và đồ sộ, một trệt hai lầu, kích thứơc 4 x 30m. Ở thành phố, nó trị giá bạc tỷ.
Nhà xây chưa xong thì ông đã vào bệnh viện. Có người độc mồm độc miệng bảo, tại ông xây nhà nên mới phải vào viện, động mồ động mả rồi! Nhiều người xây nhà xong, không ở nhà, lại ra nghiã điạ !
Nếu ông nội qua đời, căn nhà sẽ thuộc về ai ? Mấy hôm nay vợ cậu nhắc cậu hoài về chuyện đó:
- Mình nghĩ xem. Mình là con trưởng. Mình có con trai nối dõi tông đường ,
thì mình phải làm chủ căn nhà. Chú ba chỉ có con gái, lại ở nước ngoài. Còn các cô, là con gái, lấy chồng theo chồng, nữ nhân ngoại tộc. Mình phải lo việc này trước khi ông nội nhắm mắt
Cậu có ý e ngại :
_ Mình nói vậy không phải. Tài sản cuả cha mẹ là cuả cha mẹ. Nhà cuả ông bà
là nhà tổ, là nơi thờ cúng ông bà ngày giỗ ngày tết .Mình giành sao được !
Người vợ quyết :
_ Xưa nay quyền huynh thế phụ. Hết con đến cháu.Thằng con trai mình là
cháu đích tôn. Mình làm sao thì làm !
Vợ cậu nói xong, quắc mắt, ánh mắt như nhát đao chém ngược lên. Cậu rùng mình ,
* * *
Ba ngày sau, người chị một mình lên gặp thầy. Con đường trắc trở hết sức, xe hỏng máy liên tục. Thầy bảo : ấy là nó không cho chưã. Rồi thầy hỏi :
_Chị có làm đúng những gì tôi nói không ?
Người chị thành khẩn :
_ Thưa , đúng ạ. Tôi ra chợ mua 3 trái trứng , đem về luộc chín. Rồi đốt ba lá buà thầy cho. Than để trong chén, tôi lăn trứng trên tro than rồi lăn rất kỹ lên người cậu ấy .Mỗi ngày tôi lăn một lần, tôi có đem theo đây, nhờ thầy .. .
Người chị để bọc vải lên bàn, rất cẩn thận. Thầy mở mấy lần giấy gói. Ba quả trứng gà luộc, vỏ hơi sậm.
Thầy hỏi :
_ Quả trứng nào lăn sau cùng.
_ Thưa quả này ạ. Quả không dấu là ngày thứ nhất, quả có vệt đỏ là ngày thứ
hai. Quả vệt xanh là ngày thứ 3.
_ Chị có lăn kỹ không?
_ Dạ, lăn kỹ
“Thầy” lấy con dao Thái Lan bổ trái trứng có vệt xanh ra. Rồi lấy mũi dao khơi trong lòng ruột đỏ trứng. Có một miếng vải nhỏ bằng móng tay, trên vẽ hình mặt người. Thầy đưa cho chị .
Người chị cầm miếng vải nhỏ kinh ngạc. Không sao tin được. Trứng chị mua ở chợ , đem về lăn, rôi đem lên đây, thầy bổ trứng trước mắt chị, làm sao có miếng vải trong đó được ?
Chị hỏi :
_ Cái này là gì thưa thầy ?
_ Đó là miếng buà trong người cậu em .
_ Làm sao trong người cậu ấy lại có buà ?
_ Cái người làm ác nhờ thầy ngải sai âm binh bỏ vào .
_ Âm binh làm lúc nào ?
_ Lúc cậu em đầu không đội trời chân không đạp đất .
_ Thưa, là sao ?
_ Lúc mình ngủ. Mình nằm trên giường, đầu không đội trời chân không đạp đất ấy là thời cơ cuả quỷ thần. Với lại cũng tuỳ người, không phải ai cũng có thể bị bỏ buà .Cậu em bị hạn, nên nhân đó nó mới làm được. Có người hạn tử không gỡ được .Cậu em còn có phuớc gặp thầy.
_ Loại buà này có nguy hiểm không thầy ?
_ Nó là buà mê. Người ta bỏ để sai khiến cậu.
_ Có biết ai không ạ
Thầy ngần ngừ :
_ Hạn thì phải chịu thôi chị, bậy giờ tai qua nạn khỏi, có lẽ cũng không cần
biết làm gì !
_ Dạ thưa.. cần đề phòng !
_ Nhưng mà… rất khó !
_ là sao ạ ?
Thầy ngậm ngùi :
_ Vì đó là người gần gũi với cậu ấy nhất trong gia đình !
Người chị bất giác kêu lên :
_ Trời ! . ..
Người chị ra về, lòng ngập tràn xót xa. Sao lại có người đàn bà ác như thế ?
Về đến nhà, chị nhận tin bệnh tình ông trở nên nguy kịch. Khi chị và cậu vào đến nơi , ông đã hôn mê, không còn biết gì nưã. Hai ngày sau ông qua đời .
Một thời gian ngắn sau đó, cậu em ở nước ngoài ( người gửi tiền xây nhà cho ông ) cũng bi ung thu qua đời.
Chị nói với cậu : Em giải được hạn rồi đấy !
______________________________________________________
Thứ Sáu, 9 tháng 4, 2010
ĐÊM NHẠC CỦA CÁC NHẠC SĨ ĐỒNG NAI 08.04.2010
ĐÊM NHẠC GIỚI THIỆU TÁC GIẢ, TÁC PHẨM CỦA CÁC NHẠC SĨ ĐỒNG NAI ĐƯỢC TỔ CHỨC TẠI TTVHTT THỊ XÃ LONG KHÁNH TỐI 08.04.2010
Hiện diện trong đêm biểu diễn có các nhạc sĩ
NS Khánh Hoà, PCT thường trực Hội VHNT ĐN
NS Trần Viết Bính, trưởng ban âm nhạc
NS Vũ Đan Huyền
NS Cao Hồng Sơn, Đoàn Quang Trung,Thy Đường, Cẩm Nhung, Điểu Được,Vũ Văn Trọng, Tăng Phước Hải, Phạm Hồng Việt,Đông Châu, Bùi Công Thuấn, Nguyễn Phương
Chương trình khá chọn lọc và được thể hiện có chất lượng nghệ thuật. Các ca sĩ của Đồng Nai và Long Khánh đã trình bày rất ấn tượng ca khúc của các nhạc sĩ Trần Viết Bính, Vũ Đan Huyền, Cao Hồng Sơn, Đoàn Quang Trung, Nguyễn Thọ, Bùi Công Thuấn và Nguyễn Phương
MC là NS Cao Hồng Sơn và ca sĩ Xuân Diệu. Trong phần giao lưu với tác giả, NS Cao Hồng Sơn đã có những câu hỏi rất hay dành cho các nhạc sĩ Vũ Đan Huyền, Khánh Hoà, Bùi Công Thuấn, Điểu Được, làm cho không khi buổi diễn trở nên sinh động, gần gũi.
Chương trình biểu diễn đã được Ban Âm Nhạc của Hội VHNTĐN lên kế hoạch từ trước cùng với việc phát hành các tuyển tập nhạc Đồng Nai.Trước kia, những chương trình giới thiệu tác giả tác phẩm thường được tổ chức tại quảng trường tỉnh Đồng Nai.
(Xem album Đêm Nhạc 08.04.2010 tạo http://my.opera.com/buicongthuan/photo)
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)